Energetische eisen bij renovaties kunnen werken

In België moet bij een renovatie van 75% van de buitenschil en vervanging van de technische installaties worden voldaan aan een E-peil dat lager is dan E90, oftewel een epc van 0,9.

In Vlaanderen is sinds 2015 de maatregel Ingrijpende Energetische Renovatie (IER) van kracht. “Het houdt in dat bij een renovatie van 75% van de buitenschil en vervanging van de technische installaties moet worden voldaan aan een E-peil dat lager is dan E90. Belangrijk daarbij is dat de renovatie bovendien vergunningsplichtig moet zijn”, legt Marijke de Meulenaer, beleidsmedewerker van het Vlaams Energie Agentschap (VEA), uit.
Het Belgische E-peil wordt op een andere manier berekend dan het de Nederlandse epc, maar komt wel overeen. Een E-peil van 90 staat dan ongeveer gelijk aan epc=0,9. Energie-eisen voor ingrijpende renovaties kent de Nederlandse bouwwetgeving echter niet, vertelt Helen Visser, ‎programmamanager Duurzaamheid bij Bouwend Nederland. “Voor aanpassingen aan bestaande bouw hoeft in tegenstelling tot nieuwbouw niet te worden voldaan aan bepaalde energie-eisen. Uiteraard zijn er wel eisen aan de duurzaamheid van bouwdelen, zoals bijvoorbeeld dakkapellen.”

Ideologisch

Woninguitbreiding bestaande woning (c)Bouwend Nederland.jpg: Vraag en aanbod moet bij elkaar gebracht worden. Huizenbezitters zoeken één aanspreekpunt die hen adviseert over welke verduurzamingsopties het beste passen bij hun woonsituatie. Foto: Bouwend Nederland

De Belgische maatregel zou misschien ook in Nederland kunnen werken, denkt Visser. “Het zou zeker bijdragen aan het versnellen van de energietransitie. Met het huidige verduurzamingstempo zijn we volgens Bernard Wientjes, voorzitter van de Bouwagenda, pas in 2350 energieneutraal. Het doel van alle ondertekenaars van het SER Energieakkoord is echter een CO2-neutrale gebouwde omgeving in 2050.” Toen de IER in 2015 in Vlaanderen werd ingevoerd, stonden er voor huizenbezitters nog geen fiscale voordelen tegenover. In het begin liep het dan ook geen storm met de aanvragen, vertelt De Meulenaer. “We kregen vooral veel vragen over hoe mensen eronderuit konden komen. Als mensen al aan de slag wilden gaan met de maatregel, deden ze dat meestal uit ideologische overwegingen.” Ze legt uit dat een heleboel zaken bovendien niet onder de maatregel vallen. “Als men in fases renoveert of als het gaat om niet-vergunningsplichtige renovaties is een Ingrijpende Energetische Renovatie niet mogelijk.”

Belastingvoordeel

De interesse voor de maatregel wakkerde aan toen de Vlaamse overheid in oktober 2016 besloot om een belastingvoordeel te koppelen aan de IER. De Meulenaer: “De korting op de onroerende voorheffing (ozb) geldt voor 5 jaar en bedraagt 50% voor wie na de IER een E-peil van maximaal E90 haalt en 100% voor wie na de IER een E-peil van maximaal E60 haalt. Er zijn tot nu 550 aangiftes ingediend voor de IER. Dat lijkt niet veel, maar deze aangifte wordt pas gedaan als de renovatie volledig is afgerond. Ik heb begrepen dat er sinds eind 2017 alweer 200 nieuwe aangiftes zijn bijgekomen dus het lijkt nu toch op te komen.” Eind 2016 waren volgens de cijfers van het VEA al 17% van alle renovaties Ingrijpende Energetische Renovaties. Deze renovaties voldeden ruim aan de energiepeileis van E90, met een gemiddelde van E74.

Tempo omhoog

In België moet bij een renovatie van 75% van de buitenschil en vervanging van de technische installaties worden voldaan aan een E-peil dat lager is dan E90, oftewel een epc van 0,9.

In Nederland zijn we zo ver nog niet. Visser vindt dat het tempo in de particuliere renovatiesector omhoog moet. “Momenteel zetten veel initiatieven en subsidies in op enkelvoudige maatregelen per huishouden. Maar een huis-voor-huis benadering leidt niet tot de gestelde ambitie.” Daarom pleit Bouwend Nederland voor een goede samenwerking tussen gemeenten, netbeheerders en de bouwsector. “De regie moet komen te liggen op decentraal niveau. Gemeenten moeten actief aan de slag met een wijkgerichte aanpak. Daarnaast zijn nieuwe financieringsstructuren noodzakelijk voor opschaling. Hoge investeringskosten zijn voor particulieren vaak een belemmering. Er is behoefte aan zoveel mogelijk budgetneutrale mogelijkheden. Laat de overheid de wettelijke ruimte creëren voor innovatieve slagkracht en het zoeken van nieuwe financieringsconstructies.”

Campagne

Opschaling van energetische renovaties is ook het doel achter het invoeren van de IER legt De Meulenaer uit. “De woningvoorraad is in Vlaanderen nog niet zo energiezuinig als die zou moeten zijn. Het Vlaams Energie Agentschap heeft daarom deze maatregel ingevoerd die onderdeel is van het grotere renovatiepact Vlaanderen. Dat is een samenwerking tussen Vlaamse overheden en de bouwsector om meer energetische renovaties te realiseren.” Om het energetisch renoveren meer onder de aandacht te krijgen is het Vlaamse Energie Agentschap samen met bouwpartners een campagne gestart. “Die heeft de naam Benoveren, dat staat voor beter renoveren. We hebben het gevoel dat energetische renovaties hierdoor meer aandacht krijgen van particulieren. We hopen dan ook dat het daardoor steeds algemener toegepast gaat worden.”

Vraag en aanbod

Uitbreiden en verbouwen van twee bestaande woonhuizen : Voor aanpassingen aan bestaande bouw hoeft in Nederland in tegenstelling tot nieuwbouw niet te worden voldaan aan bepaalde energie-eisen. Foto: Bouwend Nederland

Hoewel huizenbezitters moeite hebben om een goede aannemer te vinden, hebben de leden van Bouwend Nederland volgens Visser de deskundigheid in huis om huizenbezitters te ontzorgen op het gebied van renovatie. “Vraag en aanbod moet bij elkaar gebracht worden. Huizenbezitters zoeken één aanspreekpunt die hen adviseert over welke verduurzamingsopties het beste passen bij hun woonsituatie. Websites als Energieloket.nl, Energiebesparendoejenu.nl en Duurzameaanbieder.nl helpen de consument daarbij. Er zijn gelukkig ook succesverhalen. Samenwerkingsverband Duurzaamheid Combinatie Zwolle bestaat uit zeven bedrijven uit de bouw-, isolatie-, advies- en installatie en onderhoudssector. Zij boeken successen met het bieden van één aanspreekpunt voor de huizenbezitter. Via hun energieprestatieadviseur hebben 400 woningeigenaren in 2017 gebruik gemaakt van een energiescan, en dat resulteerde in bijna 150 opdrachten voor het uitvoeren van energiebesparende aanpassingen”, besluit ze.