Nieuwe recyclingmethode voor PU-isolatie
Lange tijd werd gedacht dat het recyclen van PU-isolatiemateriaal bijna onmogelijk was. Nu heeft het Nederlandse bedrijf InSus een methode bedacht om dit materiaal toch te recyclen, zodat het niet meer op de afvalberg terecht komt en een hoogwaardige grondstof vormt voor nieuwe isolatiematerialen. Met de recycling kan zoveel CO2 bespaard worden, dat die kan oplopen tot 0,8% van de totale Nederlandse jaarlijkse uitstoot.
Tekst: Joop van Vlerken
InSus produceert zelf PIR-isolatieplaten voor spouw- en platdak isolatie met behulp van het gerecyclede materiaal. Het bedrijf werkt daarnaast samen met FALK Bouwsystemen voor de recycling van sandwichpanelen en voor het terug leveren aan FALK van gerecyclede grondstoffen voor de productie van nieuwe sandwichpanelen.
“Het opnieuw inzetten van PU-isolatiematerialen is heel bijzonder. Dat gebeurt nergens anders op de wereld. Wij kunnen dat doordat we mechanische en chemische processen combineren. Bovendien verwijderen we de drijfgassen op een veilige manier, zodat er geen impact op het milieu is”, legt directeur Harry van Dam van InSus uit. Dit bedrijf heeft een manier gevonden om afvalstromen van PU-isolatiematerialen op een circulaire manier te verwerken door deze afvalstroom af te vangen en te transformeren tot nieuwe grondstoffen.
Grote schaal
Van Dam vertelt hoe het recyclingproces in zijn werk gaat. “We nemen de PU-isolatiematerialen in en verwerken ze. Hiervan maken we onder andere nieuw materiaal voor spouw- en dakisolatie. Belangrijk is bij ons de motivatie om de cirkel rond te krijgen.” De productiefaciliteit van InSus is nog niet helemaal gereed, vertelt Van Dam. “Het is geen klein gebouw, circa 29.000 m2. Die grote schaal is nodig om het verwerken van het afval op termijn winstgevend te maken. We zijn nu bezig met het opbouwen van de recycling- en productie-installatie. Na de bouwvak dit jaar kunnen we beginnen met de inname en productie van nieuwe isolatieplaten.”
Sandwichpanelen
Voor de productie van gerecyclede sandwichpanelen werkt InSus samen met FALK Bouwsystemen, vertelt Patrick van Haaften van die firma. “Wij produceren sandwichpanelen. Daar zit PIR in voor de isolatie. Dat isoleert extreem goed, maar het heeft ook nadelen. Het is namelijk moeilijk recyclebaar. Dat betekent dat als je bijvoorbeeld zaagafval hebt, het ook echt afval is. De verbrandingsovens zijn er ook niet dol op, omdat het heel slecht brandt en de oven aantast. Daardoor kwam het echt nog op de afvalberg. Wij vonden als producent van sandwichpanelen dat we daar iets mee moesten.”
Meerwaarde bouwketen
Het nieuwe circulaire sandwichpaneel van FALK, Cradlecore® genaamd, bestaat voor het grootste deel uit gerecycled materiaal. Daarnaast is het paneel 100% recyclebaar en kan het na de levensduur opnieuw gebruikt worden voor de productie van nieuwe panelen. Daarmee is het een mooi voorbeeld van circulariteit.
De gerecyclede sandwichpanelen leveren in de hele bouwketen meerwaarde, legt Van Haaften uit. “Klanten lopen geen risico, omdat wij een terugnamegarantie geven voor onze circulaire panelen. Dat geeft zekerheid voor de eindgebruiker.” Van Dam bevestigt dat de focus momenteel nog ligt op de productie van isolatieplaten en sandwichpanelen. “Maar we kunnen met dit gerecyclede materiaal, allerlei producten maken en die ook aan derden aanbieden. Daarom zijn we nu ook bezig met andere bedrijven om hun afvalmateriaal in te nemen. In principe kunnen we alles maken, als het maar PU is.”
Besparing voor klanten
De CradleCore® sandwichpanelen van FALK zijn € 2,- per vierkante meter duurder dan de marktprijs voor normale sandwichpanelen en worden geleverd met een terugnamegarantie, vertelt Van Haaften. “De CradleCore® panelen zijn ongeveer 5% duurder, maar doordat wij administratief kunnen aantonen dat deze panelen gerecycled worden, heeft de eindgebruiker interessante belastingtechnische voordelen. Dat komt doordat de schaduwprijs van onze panelen zo’n 40% lager is dan het marktgemiddelde.”
De belastingvoordelen waar Van Haaften op doelt, betreft de mogelijkheid om gebruik te maken van de MIA en VAMIL-regelingen van de Rijksoverheid. Met de MIA profiteren ondernemers van een investeringsaftrek die kan oplopen tot 45% van het investeringsbedrag. Met de Vamil kunnen ondernemers 75% van de investeringskosten afschrijven. Deze voordelen zijn beschikbaar voor ondernemers die circulaire materialen gebruiken.
Dat wordt bevestigd door Van Dam. “We halen een goede milieuscore. We sluiten de cirkel en dat heeft ook economische voordelen.” De klanten profiteren dus van een lagere schaduwprijs, maar kunnen uiteindelijk ook de panelen weer op laten halen door InSus. Van Haaften: “Bij montage kan het bouwafval al retour naar de fabriek van InSus waarmee ook dat afval nuttig wordt hergebruikt.”
Geheim van de smid
Hoe de recycling precies in zijn werk gaat, is het geheim van de smid, legt Van Dam uit. “Het komt er op neer dat we enerzijds het staal en aluminium van de bestaande platen scheiden. Dat wordt elders gerecycled. Vervolgens halen we het PU-isolatiemateriaal eruit, dat verpulveren we zodat de gassen kunnen ontsnappen. En daarvan maken we, mits de oorsprong van het gerecyclede isolatiemateriaal voldoet, weer een nieuwe plaat. We hebben bovendien een compleet gesloten proces ontwikkeld, waarbij geen gassen ontsnappen. Die vangen we namelijk af en maken we onschadelijk. Dit wordt goed bijgehouden en daardoor kunnen we precies aantonen hoeveel CO2 we besparen. Dit kan oplopen tot 0,8% van de totale Nederlandse CO2-uitstoot op jaarbasis.”
Reststromen
De reststromen voor het te recyclen materiaal verschillen, zegt Van Haaften. “Het restmateriaal komt uit oude panden, maar het kan ook afval van de bouwplaats zijn of afval uit onze eigen fabriek. Dat laatste wordt ook het eerste materiaal waar InSus mee aan de slag gaat. Dat is het afval uit de fabriek van FALK dat we hebben opgespaard.” Voorlopig is er nog voldoende recyclebaar materiaal beschikbaar, want PIR en PUR konden tot op heden niet gerecycled worden, vertelt Van Haaften.
Van Dam legt uit waarom InSus het eerste bedrijf ter wereld is dat PU-materialen gaat recyclen. “Omdat PU-materialen in principe lastig recyclebaar zijn, is het in de basis niet lonend. Maar vanuit de overheid wordt gewerkt aan nieuwe regelgeving, waardoor het op termijn wel winstgevend wordt. Daar spelen we op in. Het is een lastig proces. Dat zit met name in de zuiverheid en continuïteit van de afvalstroom. Andere bedrijven durven dat nog niet aan.” Nodig is het wel want momenteel is de stort van PU-isolatiepanelen een grote bron van milieuvervuiling wereldwijd. Binnen de EU is bouw- en sloopafval verantwoordelijk voor 30% van de afvalstromen (circa 450 megaton).
Mede daarom is er voldoende interesse voor de producten van InSus, vertelt Van Dam. “Belangrijk is dat wij producten maken die vergelijkbaar zijn met de bestaande producten. Bouwers willen dat graag. Die willen wel duurzaam en circulair werken met nieuwe materialen, maar die moeten wat betreft materiaaleigenschappen en verwerkbaarheid minimaal hetzelfde zijn als wat ze gewend zijn, zodat het ontwerp- en bouwproces niet wordt verstoord.”
Groenregeling
De bouw door InSus van een volledige productielocatie, voor het commercieel opstarten van dit proces en product wordt mede mogelijk gemaakt dankzij de Regeling groenprojecten. Dit is een gezamenlijke regeling van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en van Financiën voor groene investeringen. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) beoordeelt de groenverklaring, die InSus hiervoor heeft gekregen. Hiermee hebben ze financieel voordeel gekregen bij het verkrijgen van een lening bij de Rabo Groen Bank.
Kijk hier voor meer info: www.rvo.nl/subsidies-regelingen/regeling-groenprojecten