Kunststof kozijnen klaar voor circulaire economie

De overheid heeft gesteld dat onze gehele economie in 2050 circulair is. Voor 2030 mikt het kabinet op een halvering van het gebruik van de hoeveelheid primaire grondstoffen. VKG Keurmerk, brancheorganisatie voor leveranciers en fabrikanten van kunststof kozijnen, is al flink op weg. Wist je dat een PVC-kozijn tot wel tien keer gerecycled kan worden? Daarnaast wordt nu al 75% van de oude kozijnen door het VKG Recyclesysteem gerecycled.

Tekst: ing. Frank de Groot

Stortplaats vol met afval

Foto: Deceuninck.

Een belangrijk duurzaamheidsaspect van kunststof kozijnen is dat ze eenvoudig zijn te recyclen. Na uitbouw, inzameling en transport worden oude kunststof kozijnen verkleind en vermalen tot kleine stukjes. De aanwezige grondstoffen pvc, staal en rubber worden via een volautomatisch procedé gescheiden. Na een proces van schoonmaak en kleurscheiding wordt het PVC verwarmd en geëxtrudeerd tot PVC-korrels. Deze korrels dienen dan weer als grondstof voor de nieuwe generatie kunststof kozijnen.

Dit proces kan wel tien keer herhaald worden. De levensduur van een kunststof kozijn is 50 tot 75 jaar: een levenscyclus van 500 tot 750 jaar voor de pvc-korrel. Het doel van de branche is 100% van de kozijnen te recyclen. Nu wordt al 75% binnen de keten gehouden. De huidige generatie nieuwe kunststof kozijnen bestaat daardoor al voor circa 25% uit recyclaat. In 2050 moet het aandeel recyclaat in nieuwe kozijnen zijn gestegen naar 50%.

PVC-korrels uit teruggewonnen kunststof kozijnen. Deze korrels dienen weer als grondstof voor de nieuwe generatie kunststof kozijnen.

PVC-korrels uit teruggewonnen kunststof kozijnen. Deze korrels dienen weer als grondstof voor de nieuwe generatie kunststof kozijnen. Foto: Deceuninck.

Losmaakbaarheid

Om kunststof kozijnen te kunnen ‘delven’ uit oude gebouwen, moeten ze demonteerbaar zijn. Kunststof kozijnsystemen worden altijd demontabel bevestigd met stelkozijnen. Daarbij is sprake van een droog beglazingsysteem met kliklijsten met rubber. Er worden dus geen kitten gebruikt. Hierdoor zijn kunststof kozijnen goed terug te winnen uit oude gebouwen.

Recyclingsysteem

Sinds 1994 is de Vereniging Kunststof Gevelelementen industrie (VKG) in nauwe samenwerking met Stichting Recycling VKG actief in de recycling van oude, gebruikte kunststof kozijnen. Het VKG Recyclesysteem gaat uit van een kostendekkend recyclingsysteem. Door het aanbod van het waardevolle productieafval te combineren met oude kunststof kozijnen wordt het rendabel voor recyclingbedrijven om beide stromen te recyclen.

De Nederlandse kozijnproducenten spelen een belangrijke rol in het recyclesysteem als inzameldepot voor oude kunststof kozijnen. Bij kleinere projecten kan men de kozijnen naar de VKG-fabrikant in de buurt brengen. De kozijnen moeten wel zijn ontdaan van glas en mogen niet verontreinigd zijn. Bij grotere renovatieprojecten wordt door de recyclingpartners voorzien in de mogelijkheid van het plaatsen van containers voor de inname van kunststof gevelelementen. De kosten hiervoor zijn marktconform vanwege de concurrentie tussen de recyclingpartners.

Binnen het VKG Recyclingsysteem worden alleen kunststof gevelelementen gerecycled. Daarnaast worden ook PVC-zaagresten en PVC-zaagsel uit de productie gerecycled. De VKG biedt, uitgaande van marktwerking, samen met gespecialiseerde recyclingbedrijven en inzamelbedrijven een recyclinggarantie voor alle PVC-afvalstromen uit de kunststof gevelelementenindustrie in Nederland. Ook bij vervangingsprojecten waar de, bij de VKG aangesloten, kozijnproducenten niet direct bij betrokken zijn, biedt het systeem de mogelijkheid gebruikte kunststof kozijnen gecontroleerd te laten recyclen.

Sluitende kringloop

Het doel van het VKG Recyclesysteem is te komen tot een sluitende kringloop van kunststof gevelelementen op de Nederlandse markt. Dat betekent dat tenminste 95% van de vrijkomende kunststof kozijnen daadwerkelijk retour komt en dus wordt ingezameld, verwerkt en uiteindelijk zoveel mogelijk hergebruikt. Dit moet wel voor iedereen kostendekkend zijn. Enerzijds zullen de inzamelings- en verwerkingskosten zo laag mogelijk moeten zijn. Anderzijds zal de prijs van de regranulaten zo dicht mogelijk in de buurt van virgin-PVC gebracht moeten worden. Gelukkig is recyclaat tegenwoordig zelfs goedkoper dan virgin materiaal door de hoge olieprijzen. Dat is natuurlijk een grote stimulans om recyclaat te gebruiken bij de productie van nieuwe kozijnen.

De VKG-fabrikanten hebben zich geconformeerd aan het VKG Recyclesysteem. Zij zijn verplicht oude kunststof kozijnen te accepteren en in te zamelen ongeacht de herkomst van de kozijnen. De vrijkomende kozijnen moeten wel voldoen aan vastgelegde kwaliteitscriteria voor wat betreft de maximale vervuiling met ander materiaal, zoals bitumen en PUR-schuim. Er mogen ook geen glasresten in de aangeboden kozijnen aangetroffen worden.

Close-up van een raam met witte kozijnen in een donkere bakstenen gevel.

Een PVC kozijn kan wel tien keer gerecycled worden! Foto: Deceuninck.

Logistiek

Een optimale logistiek, dus lagere kosten, bij het winnen van gebruikte kozijnen is met name haalbaar als dit wordt gecombineerd met de plaatsing van nieuwe kunststof kozijnen. Wanneer een huiseigenaar zijn kozijnen laat vervangen wordt er een professionele kozijnleverancier ingeschakeld. Deze leverancier draagt zorg voor afvoer en inzameling van de oude kunststof kozijnen. De bokken waarop de nieuwe kozijnen worden vervoerd, vervoeren na vervanging de oude kozijnen naar de fabrikant. Op deze manier wordt er niet met lege wagens rondgereden, hetgeen een efficiencyverbetering is die de duurzaamheid ten goede komt. De kozijnproducent draagt vervolgens samen met het recyclebedrijf zorg voor de verdere inzameling, transport en recycling van de oude kunststof kozijnen.

Wanneer er op projectbasis gerenoveerd wordt is het efficiënter om ter plaatse van het project een inzameling te organiseren. De recyclingbedrijven kunnen op de projectlocatie containers plaatsen waar de gebruikte kozijnen in geplaatst kunnen worden. Het recyclingbedrijf zorgt vervolgens voor de afvoer en recycling van de volle containers. Dit logistieke proces kan ook gevolgd worden wanneer er sprake is van selectief amoveren.

Meer weten? Kijk op VKGkeurmerk.nl/zakelijk/

Container op bouwterrein

Ben je bezig met een groot bouwproject, waarbij veel oude kunststof kozijnen tot het afval behoren? Neem contact op met één van onderstaande bedrijven. Zij leveren een container op de bouwplaats en zorgen dat de afgeschreven kozijnen basismateriaal worden voor nieuwe kozijnen.