Natuurinclusief woonconcept met tuin
Wie een ‘Horizon’ woning koopt bij Heijmans, kan ook kiezen uit vijf natuurinclusieve concepttuinen. Hoveniersbedrijf GesselGroen ontwierp met hulp van NL Greenlabel de concepttuinen voor het nieuwe duurzame bouwconcept. Alle tuinconcepten zijn voorzien van het NL Tuinlabel A. Met de concepttuinen inspireert Heijmans de toekomstige bewoners tot duurzame keuzes, passend bij het natuurinclusieve woonconcept.
Tekst: NL Greenlabel
Beeld: Hoveniersbedrijf GesselGroen
Met het bouwconcept ‘De toekomstbestendige woning’ wil Heijmans een nieuw type duurzame huizen op basis van houtskeletbouw lanceren. Deze zogeheten Horizon woningen zijn volledig CO2-neutraal én natuurinclusief. “Daar hoort ook een duurzame tuin bij, vonden ze bij Heijmans. Om toekomstige bewoners te inspireren het natuurinclusieve bouwconcept ook door te voeren in de achtertuin, wilden ze een aantal concepttuinen laten ontwerpen”, zegt Marnix Lubbers, tuin- en landschapsontwerper bij GesselGroen.
Via NL Greenlabel, waarmee Heijmans een samenwerkingsverband heeft, kwam de uitvraag voor de concepttuinen terecht bij de NL Professionals. Dat zijn duurzame hoveniers in het netwerk van NL Greenlabel, waartoe GesselGroen ook behoort. Marnix: “Wij waren direct enthousiast en hebben een voorstel ingediend met onze visie en een realistische kostenraming. We hebben daarbij ook een proefontwerp meegestuurd van een tuin die volgens ons goed voldeed aan de eisen van Heijmans. Uit alle inzendingen is ons ontwerp geselecteerd. Een hele eer!” Uiteindelijk zijn vijf concepten door de ontwerper uitgewerkt.
Veel aandacht voortraject
GesselGroen is specialist in alles wat met tuinen te maken heeft: van ontwerp en advies tot aanleg en onderhoud. Het bedrijf is in de twintig jaar van zijn bestaan uitgegroeid tot een middelgroot hoveniersbedrijf, met een hoofdvestiging in Opheusden en een zusterbedrijf in Rockanje. “Opgeteld werken er ruim veertig medewerkers op de twee locaties”, vertelt Marnix. Hij is één van de twee ontwerpers van GesselGroen op het kantoor in Opheusden. “Samen met mijn collega’s verzorg ik de intakegesprekken en ben ik iedere dag bezig met het maken van ontwerpen, beplantingsplannen en detailtekeningen. Het werk dat daaruit volgt wordt door onze werkvoorbereider ingedeeld bij één van onze uitvoerende teams. Zij verzorgen de aanleg en het beheer voor de opdrachtgever.”
Het voortraject is volgens Marnix heel belangrijk: “Zoals de meeste hoveniersbedrijven maken we alle soorten en maten tuinen, van stadstuin tot landgoed. Maar waar veel bedrijven zo snel mogelijk willen beginnen met de uitvoering, besteden wij juist extra veel zorg aan de voorbereiding. Om de wens van de klant zo goed mogelijk in beeld krijgen, ruimen we veel tijd in voor het intakegesprek. Voor ons zijn deze klantgesprekken heel zinvol, omdat we samen vaak tot meer verrassende, creatieve en duurzame oplossingen komen.”
Ook op technisch vlak besteedt de ontwerper veel zorg aan een goede voorbereiding. Marnix: “Dit doen we onder meer door met een GPS-meetstok de tuin of het terrein heel precies in te meten, zodat we de situatie ter plekke zo goed mogelijk in kaart kunnen brengen”. Dat is een investering die zich volgens Marnix altijd terugbetaalt. “Je voorkomt onaangename verrassingen en we kunnen efficiënter met materialen omgaan. Dat scheelt in de kosten en is bovendien duurzamer.”
Het bedrijf is ook al enkele jaren aangesloten bij NL Greenlabel en werkt bij voorkeur met duurzame materialen uit de Productcatalogus Levende en Duurzame Buitenruimte. NL Greenlabel beheert labels voor de leefomgeving die duurzaamheid meetbaar maken. Zo is er een Producten- en Materialenlabel, Plantlabel, NL Gebiedslabel, NL Terreinlabel en NL Tuinlabel. Marnix: “Duurzaamheid is tegenwoordig misschien een beetje een modewoord, maar bij ons is het gewoon vanzelfsprekend. We hoeven er niet speciaal over na te denken, duurzaamheid vormt bij ons altijd al het vertrekpunt.”
Duurzaamheid voorop
Bij de uitwerking van de vijf concepten heeft NL Greenlabel een ondersteunende rol gespeeld. “Ik heb veel contact gehad met Steven Kamerling (procesmanager bij NL Greenlabel, red.) over de verschillende varianten en over de naamgeving. Het was ook Steven, die op basis van het NL Tuinlabel, de labelscore heeft bepaald. Bij de eerste versies kregen één of twee ontwerpen nog een B-label. Steven heeft toen een aantal suggesties gedaan om de score te verbeteren, zoals het materiaalgebruik en ruimte voor biodiversiteit. De suggesties hebben we verwerkt in het ontwerpen en uiteindelijk hebben alle vijf tuinen het A-label gekregen!”
Wie de ontwerpen bekijkt ontdekt dat elke tuin een eigen sfeer en functie heeft. De namen van de tuinen zijn veelzeggend: ‘de natuurvriendelijke leeftuin’, ‘de kleurrijke vlinder- en bijentuin’, ‘de eetbare pluktuin’, ‘de harmonieuze watertuin’ en ‘de groene onderhoudsvriendelijke kindertuin’. Marnix: “De uitdaging was om creatief om te gaan met de beperkte oppervlakte van 5,30 x 12 meter. Het leuke is dat elk ontwerp echt een andere functie en uitstraling heeft, maar dat bij alle vijf duurzaamheid voorop staat.”
Natuurinclusieve tuinen voor sociale huurwoningen
De ontwerpen zijn bedoeld ter inspiratie voor kopers van de Horizon woningen, maar worden ze ook gerealiseerd? Marnix: “Dat is zeker de bedoeling. Als extra service biedt Heijmans toekomstige bewoners de optie om een ontwerp naar keuze direct aan te laten leggen bij hun nieuwe woning. Daarmee neemt Heijmans zorgen weg bij de bewoners én weten ze zeker dat het natuurinclusieve woonconcept ook doorgevoerd wordt in de particuliere tuinen.”
De ontwerpen zijn nu klaar; is daarmee het werk van GesselGroen ook afgerond? Marnix: “Hopelijk mogen we onze toegevoegde waarde in de uitvoeringsfase aanbieden, zodat we toekomstige tuinbezitters in het gehele traject van ontwerp tot realisatie kunnen ontzorgen. Verder heeft Heijmans ons gevraagd om nog eens drie tuinen te ontwerpen voor sociale huurwoningen. Ook hierbij speelt duurzaamheid weer de hoofdrol. De uitdaging was om een balans te vinden tussen duurzaamheid en de wensen van de doelgroep. Sociale huurders zijn soms minder mobiel hebben daardoor minder mogelijkheden om onderhoud te verzorgen en meer behoefte aan verharding. Daardoor scoren twee van de drie ontwerpen een B-label. Maar dat is nog steeds prima. Heijmans is dan ook erg tevreden.”
Hoe heeft Marnix de rol van NL Greenlabel ervaren in het proces? “Zonder NL Greenlabel was dit nooit mogelijk geweest. In de eerste plaats hebben we de opdracht aan NL Greenlabel te danken. Maar ook de begeleiding en adviezen om tot de hoogste duurzaamheidsscore te komen waren onmisbaar. Naar aanleiding van deze goede ervaringen gaan we ook meer doen met het NL Tuinlabel. Zo vragen we voortaan bij elk intakegesprek naar de ambitie van de klant. Gaan ze voor een C- of B-label of leggen ze de lat hoger? Wij adviseren natuurlijk om te streven naar een A-label. Maar de winst is dat door de vraag voor te leggen, ze zelf meer gaan nadenken over integrale duurzaamheid!”