Prefab of traditioneel bouwen?

Tekst: ing. Frank de Groot

Ook bij kleinere projecten wordt er steeds meer geprefabriceerd.

De woningfabrieken vliegen als paddenstoelen uit de grond en het aandeel industrieel vervaardigde woningen wordt al op 30% geschat. Betekent dit, dat er over enkele jaren alleen nog woning kant-en-klaar uit de fabriek worden geleverd? En wat zijn dan de gevolgen voor kleine en MKB-bouwbedrijven?

Om maar met de deur in huis te vallen; nee, het is niet de verwachting dat de traditionele bouw ineens verdwijnt. Bouwden we voorheen vooral weilanden vol (grote uitbreidingslocaties), tegenwoordig verschuift het accent steeds meer naar inbreiding (opvullen binnenstedelijke locaties), transformatie van onder meer kantoor- en schoolgebouwen, optoppen en het ‘Straatje erbij’ (Hugo de Jonge, oud-minister BZK). Het betreft dan veelal kleinschalige bouwprojecten, die – behoudens optoppen – prima zijn te realiseren met traditionele bouw of een combinatie van traditioneel en prefab.

Beschrijving bouwmethodieken

Wat verstaan we dan onder traditioneel bouwen? Veelal gaat het om stapelbouw, zoals een casco van kalkzandsteen blokken en elementen, cellenbeton blokken of poriso stenen. Duitse aannemers die in het Nederlandse grensgebied actief zijn bouwen ook nog graag met keramische blokken of stenen. De begane grondvloer kan een combinatievloer (balk- en broodjesvloer), geïsoleerde ribcassettevloer of kanaalplaatvloer zijn. Voor de verdieping kiest men vaak voor een breedplaatvloer, die na het plaatsen van leidingen wordt afgestort. Maar we zien hier ook nog veel kanaalplaatvloeren. Bij grotere woningseries zien we ook nog wel gietbouw met tunnelkisten of een combinatie van wandkisten en breedplaatvloeren.

Duurzaam bouwen met kalkzandsteen. Foto: Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform (VNK).

De buitengevel wordt bij traditionele bouw nog veel gemetseld met bakstenen en het dak bestaat vaak uit sandwichpanelen en betonnen of keramische dakpannen. Uiteraard zijn andere gevel- en dakbekledingen ook mogelijk. Denk aan een gevel (deels) van hout en een rieten kap.

Traditioneel bouwen is prima te combineren met prefabricage. In feite is een betonnen systeemvloer ook een prefab product. Maar denk ook aan dakkapellen, balkons en een scharnierkap. Maar prefabricage kan nog verder gaan. Zo zijn er tegenwoordig prefab installatiemodules en kant-en-klare gevelelementen, eventueel met gevelbekleding, isolatie, kozijnen en beglazing. Dit kunnen gevelelementen zijn met een draagconstructie van beton of hout (houtskeletbouw element). Ook zijn er tegenwoordig complete prefab badkamers. Daarnaast kan een aannemer kiezen voor een prefab casco van hout of beton, met complete dragende wanden, gevelvullende elementen, systeemvloeren, scharnierkap en prefab dakkapellen. Kortom; traditioneel en prefab vullen elkaar prima aan!

Prefab of traditioneel?

BouwTotaal bekeek een groot aantal bronnen en betrok ook eigen ervaringen bij het maken van het overzicht met de diverse voor- en nadelen van prefab en traditioneel bouwen. Daarbij plaatsen we wel de kanttekening dat geen van beide bouwmethoden nu ineens favoriet is. De keuze voor een bouwmethodiek is mede afhankelijk van:

• Type en omvang project.
• Beschikbare vakmensen.
• Beschikbaar materieel.
• Locatie project.
• Beschikbaar budget.
• Ervaring met bepaalde methoden.