Project in beeld
Isolatie bij renovatie naar nieuwbouwniveau
De 444 huurwoningen van woningcorporatie WOONopMAAT in de Muziekbuurt in Heemskerk zijn vanwege de levensduur en technische staat toe aan onderhoud. Tijdens een ingrijpende groot onderhoudsaanpak wordt de thermische isolatie op nieuwbouwniveau gebracht. Ook aan de binnenzijde worden de woningen aangepakt, waardoor de levensduur met 50 jaar wordt verlengd. De volledige schilisolatie en de casco’s van de dakkapellen worden door Unilin Insulation geleverd.
De renovatietrein trekt door de straten van de Muziekbuurt in Heemskerk.
Tekst: ing. Frank de Groot
We kijken even naar binnen bij een huurwoning die in de steigers staat. De buitengevel is gesloopt en binnen kijken we op het zand van de kruipruimte. Waar is de begane grondvloer? “Het heeft natuurlijk geen zin om de hele schil optimaal te isoleren en dan de oude houten begane vloer ongemoeid te laten. We vervangen de bestaande houten in een dag door de Compofloor renovatievloer. Deze bestaat uit geïsoleerde prefab kunststof elementen gevuld met EPS. De elementen zijn door het geringe gewicht eenvoudig aan te brengen”, aldus Marc Koerhuis, bedrijfsleider Van Lith Bouwbedrijf bv uit Beverwijk.
Met de renovatievloer wordt een luchtdichte en goed geïsoleerde begane grondvloer met een Rc-waarde van 3,5 m2K/W gecreëerd. De vloer is onderdeel van de totale aanpak van de woningen, die worden opgewaardeerd van label D/E naar A. En de bewoners: die zitten ergens in een hotel? “Nee hoor, die kunnen in de woning blijven. Alleen als de begane grondvloer wordt vervangen, kunnen ze één dag niet in de woonkamer. De keuken blijft echter bereikbaar en ze kunnen overdag ook naar een speciale verblijfswoning. Dat is natuurlijk wel een extra uitdaging voor de bewoners en voor ons, vooral ook doordat er relatief veel ouderen in deze woningen wonen.”
Logistiek
De woningen uit de jaren zestig zijn slecht tot niet geïsoleerd. Na de renovatie voldoet de isolatie van dak, gevel en begane grondvloer aan de nieuwbouweisen. Een flinke stap!
Van Lith Bouwbedrijf en A.C. Borst Bouw (Castricum) hebben ieder een aantal woningen toegewezen gekregen, waardoor er twee ‘bouwtreinen’ door de straten van de Muziekbuurt trekken.
Voor de woningen die door van Lith Bouwbedrijf worden aangepakt, levert PontMeyer voor de daken Unilin RenoPir dakelementen. “Een voordeel van Unilin PIR is de hoge isolatiewaarde, waardoor de dikte van het totale dakpakket beperkt blijft. Vooral bij zulke groot onderhoudsprojecten is dat een groot voordeel”, aldus Jeroen Scheffer van PontMeyer, die deze platen adviseerde aan bouwbedrijf van Lith. Samen met Joost Blaauw, rayonmanager Unilin, en Van Lith Bouwbedrijf zijn alle bouwkundige detail-oplossingen uitgedacht. Eén van de resultaten van deze vroegtijdige samenwerking is het volledig prefabriceren van de dakkapellen in de werkplaats van Van Lith Bouwbedrijf in Beverwijk. De zijwangen en het dak bestaan ook uit Unilin elementen. Ze worden tevens in de werkplaats al voorzien van nieuwe kunststof kozijnen, dakbedekking en metalen gevelbekleding.
In sommige delen van de Muziekbuurt was de ruimte voor opslag van bouwmaterialen erg beperkt. Maar daar is door leverancier PontMeyer een oplossing voor gevonden. Jeroen Scheffer: “We hebben voor de woningen in die gebieden gekozen voor tussenopslag bij ons grote distributiecentrum in Zaandam. Unilin heeft daar de elementen naar toe gebracht en wij vervoerden just-in-time naar de bouwplaats op afroep van de uitvoerder.”
Werkzaamheden op een rij
| Noodzakelijk onderhoud
Medewerking verplicht |
Woningverbetering
Medewerking en toestemming nodig |
| Vervangen dakpannen en latten. | Aanbrengen van isolatie bij daken en dakkapellen. |
| Aanbrengen van nieuwe goten en hemelwaterafvoeren. | Aanbrengen van isolatie tussen de buitengevel en binnenmuur. |
| Vervangen van de buitengevels, repareren van metselwerk en voegwerk. | Aanbrengen van HR++ glas.
|
| Vervangen van de kozijnen. | Isoleren en luchtdicht maken van de woonkamervloer. |
| Vervangen van de oude houten balken en vloeren van de woonkamer. | Aanbrengen van mechanische ventilatie in de woningen en inkorten binnendeuren. |
| Asbest saneren als dit wordt aangetroffen. | |
| Vernieuwen van de groepenkast en belinstallatie, waar nodig. | |
| Aanbrengen van rookmelders. | |
| Vervangen van keuken, badkamer en toilet, indien technisch noodzakelijk. |
Drie bouwstromen
Er zijn drie bouwstromen:
- Werkzaamheden aan de buitenschil: betere isolatie: gevel, dak, kozijnen en deuren.
- Vervangen van de woonkamervloer.
- Werkzaamheden aan toilet, keuken, badkamer, mechanische ventilatie en rookmelders.
Buitengevel
Het buitenspouwblad is gesloopt, alsmede de oude kozijnen. Er zijn nieuwe kunststof kozijnen geplaats met HR++ beglazing. Rechts is de Utherm Flex isolatieplaat te zien, met 25 mm steenwol aan de achterzijde. Deze laag vangt oneffenheden in het binnenspouwblad op.
De spouwmuren van de jaren zestig woningen waren veelal nog ongeïsoleerd. Dat leidde tot veel klachten over tocht, kou en een hoge gas- en elektrarekening. Om de woning toekomstbestendig te maken worden de spouwmuren geïsoleerd met Utherm Wall Flex isolatieplaten, geleverd door BouwCenter Filippo, Beverwijk. Deze zijn voorzien van PIR-hardschuim, tweezijdig dampdicht ALU-laminaat en rondom een sponning. We staan met Joost Blaauw, rayonmanager van Unilin bij het kale binnenspouwblad, waartegen de isolatieplaten worden aangebracht: “De nieuwe isolatieplaten resulteren in een Rc-waarde van de gehele buitengevel van Rc=4,8 m2K/W. De dikte van de isolatie is slechts 110 mm. Omdat je met na-isolatie van een smalle spouwmuur niet in de buurt komt van de nieuwbouweis van Rc = 4,5 m2K/W, is er gekozen voor deze rigoureuze oplossing.”
Blaauw wijst ook op de laag van 25 mm steenwol aan de achterzijde van de plaat: “Deze laag steenwol vangt de oneffenheden in het binnenspouwblad keurig op, waardoor de platen goed aansluiten. Dat voorkomt ook een valse luchtspouw, waarbij door convectie de isolatiewaarde afneemt.”
Het buitenspouwblad wordt opnieuw opgetrokken. En natuurlijk een nieuwe, goed geïsoleerde voordeur.
Dak
We staan hierna met Blaauw op de steiger bij één van de woonblokken die worden aangepakt: “De oude dakpannen, tengels en panlatten worden verwijderd en schoorstenen worden vervangen. Dan resteert alleen nog het bestaande dakbeschot van geschaafde en geploegde vurenhouten delen. Daarop wordt een dampremmende folie aangebracht. Een ideale constructie om vervolgens RenoPir toe te passen. PIR is door zijn hoge isolatiewaarde in relatief geringe dikten toe te passen. Een groot voordeel bij renovatie. Hier is gekozen voor een 140 mm dikke plaat met een Rc-waarde van 6,0 m2K/W. Wat opvalt is dat de platen aan de langszijde zijn afgeschuind. Blaauw legt uit waarom: “Door die afschuining kun je de platen zonder koudebrug, naadloos op het dak monteren.” Hij vervolgt: “Wat we verder zien is dat de platen al voorzien zijn van tengels en aan weerszijden van een meerlagencomplex.”
De renovatieplaten worden met de kraan op de steiger gezet. Van daaruit worden ze met de hand op het dakbeschot gelegd en met schroeven in de onderliggende gordingen en muurplaat bevestigd. “De benodigde lengte van de platen wordt van te voren ingemeten, waarna Unilin ze volledig op maat kan zagen. Ze komen dus op de juiste lengte aan. Op breedte zagen gaat op de bouwplaats prima. Op deze wijze halen we hier een minimale bouwsnelheid van een woning per dag”, aldus Blaauw.
Ruwbouw dakkapellen
De oude dakpannen, tengels en panlatten worden verwijderd en schoorstenen worden vervangen. Op het oude dakbeschot van geschaafde en geploegde vurenhouten delen wordt een dampremmende folie en RenoPir toegepast.
Op de daken worden na het plaatsen van de isolatieplaten, de Unilin ruwbouw dakkapellen geplaatst. Deze komen kant-en-klaar aan op de bouwplaats. De onderliggende dakconstructie is dan al voorzien van geraveelde daksparingen. Aan de buitenzijde wordt de isolatie ter hoogte van de sparing uitgezaagd, waarna de dakkapellen eenvoudig zijn te plaatsen.
De ruwbouw dakkapellen, geleverd door PontMeyer, worden volledig geprefabriceerd in de werkplaats van Van Lith Bouwbedrijf in Beverwijk. Bedrijfsleider Marc Koerhuis legt uit: “We willen ons vakmensen doeltreffend en efficiënt de werkvloer opsturen. Er wordt een hoge kwaliteit aan ons eindproduct gevraagd en dat bereiken we alleen door onder geconditioneerde omstandigheden de dakkapellen zelf samen te stellen.”
De ruwbouw dakkapellen bestaan uit drie losse componenten: twee zijwangen en een bijbehorend dak. De elementen zijn opgebouwd uit een binnen- en buitenbeplating van 12 mm multiplex, met als kern een PIR hardschuim isolatielaag. De Rc-waarde van de zijwangen is 4,5 m2K/W en die van het dak 6,0 m2K/W. De kopse kanten van de zijwangen en het dak zijn van een randhout van 24 mm dikte voorzien. “De maximale overspanning van zijwang naar zijwang (breedte van het dakkapel) is maar liefst vijf meter Hiermee kunnen riante dakkapellen gecreëerd worden zodat er een grotere leefruimte ontstaat”, aldus Blaauw.
De werkzaamheden zijn in november 2016 gestart en duren nog tot medio 2019. De gerenoveerde woningen kunnen weer 50 jaar mee. En dat zonder extra huurverhoging!
De ruwbouw dakkapellen zijn samengesteld uit Unilin elementen.
