BENG eisen
De bouwsector heeft de afgelopen jaren te maken gekregen met steeds strengere eisen op het gebied van energieprestaties. Eén van de meest recente en invloedrijke ontwikkelingen in Nederland is de introductie van BENG, wat staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen. BENG is de nieuwe norm die is ingesteld om de energie-efficiëntie van gebouwen aanzienlijk te verbeteren en bij te dragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving. In dit artikel gaan we in op de BENG eisen en waarom het zo belangrijk is voor zowel de bouwsector als de samenleving.
Wat is BENG?
BENG, een afkorting van Bijna Energie Neutrale Gebouwen, is een reeks energienormen voor nieuwbouwprojecten in Nederland. Deze normen zijn vanaf 1 januari 2021 van kracht geworden en vervangen de eerdere energieprestatienorm, de EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt). Met BENG streeft de Nederlandse overheid ernaar dat nieuwbouwwoningen en utiliteitsgebouwen aanzienlijk energiezuiniger worden, zodat ze bijdragen aan de doelstellingen voor een klimaatneutrale samenleving.
Er zijn drie BENG eisen, bekend als BENG-indicatoren, die moeten zorgen voor een energiezuinige bouw. Deze eisen hebben betrekking op het energieverbruik, de isolatie en het aandeel hernieuwbare energie dat in een gebouw wordt gebruikt.
Waarom is BENG ingevoerd?
BENG is ingevoerd als onderdeel van de Europese richtlijn Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). Volgens deze richtlijn moeten alle nieuwe gebouwen in Europa vanaf eind 2020 bijna energieneutraal zijn. Nederland heeft deze richtlijn geïmplementeerd via BENG.
De introductie van BENG heeft meerdere doelen:
- Klimaatverandering tegengaan: Door gebouwen energiezuiniger te maken, verminderen we de CO2-uitstoot. Dit draagt bij aan de nationale en Europese doelstellingen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
- Lagere energiekosten: Gebouwen die aan de BENG-eisen voldoen, hebben een lager energieverbruik, wat resulteert in lagere energiekosten voor bewoners en gebruikers.
- Toekomstbestendig bouwen: Door nu energiezuinig te bouwen, wordt het vastgoedbestand voorbereid op toekomstige ontwikkelingen en regelgeving op het gebied van duurzaamheid.
De drie BENG eisen
BENG bestaat uit drie eisen waaraan elk nieuw gebouw moet voldoen. Deze worden de BENG-indicatoren genoemd: BENG 1, BENG 2 en BENG 3.
1. BENG 1: Energiebehoefte
De eerste BENG-eis richt zich op het beperken van de energiebehoefte van het gebouw. Deze eis heeft betrekking op de hoeveelheid energie die nodig is voor het verwarmen, koelen en ventileren van een gebouw. Deze energiebehoefte wordt uitgedrukt in kWh per vierkante meter per jaar (kWh/m²/jaar). De hoogte van de toegestane energiebehoefte is afhankelijk van het type gebouw en de functie ervan.
Om aan de BENG 1-eis te voldoen, moeten gebouwen goed geïsoleerd worden en moeten passieve maatregelen zoals zonwering, natuurlijke ventilatie en de oriëntatie van het gebouw optimaal worden toegepast. Hoe lager de energiebehoefte, hoe energiezuiniger het gebouw is.
2. BENG 2: Primair Fossiel Energieverbruik
De tweede BENG-eis heeft betrekking op het primaire fossiele energieverbruik van het gebouw. Dit omvat de hoeveelheid fossiele energie die nodig is voor het verwarmen, koelen, warm tapwater en ventilatie van het gebouw. Deze eis wordt uitgedrukt in kWh per vierkante meter per jaar (kWh/m²/jaar).
Het doel van BENG 2 is om het gebruik van fossiele brandstoffen te minimaliseren. Dit betekent dat het gebruik van duurzame energiebronnen, zoals zonne-energie en warmtepompen, wordt gestimuleerd. Een lager primair fossiel energieverbruik betekent minder CO2-uitstoot en een kleinere ecologische voetafdruk van het gebouw.
3. BENG 3: Aandeel Hernieuwbare Energie
De derde BENG-eis betreft het aandeel hernieuwbare energie dat in het gebouw wordt gebruikt. Dit percentage geeft aan hoeveel van de totale energiebehoefte van het gebouw wordt geleverd door hernieuwbare bronnen, zoals zonnepanelen, zonneboilers, biomassa of windenergie.
Het doel van deze eis is om gebouwen aan te moedigen om zoveel mogelijk energie uit hernieuwbare bronnen te halen, wat bijdraagt aan een duurzamere energievoorziening. Een hoger aandeel hernieuwbare energie draagt bij aan de duurzaamheid en energie-efficiëntie van het gebouw.
Hoe voldoen aan BENG?
Het voldoen aan de BENG eisen vereist een combinatie van slimme ontwerpkeuzes, duurzame bouwmaterialen en efficiënte installaties. Hier zijn enkele maatregelen die kunnen bijdragen aan het halen van de BENG-doelstellingen:
1. Goede isolatie
Het beperken van warmteverlies is een van de belangrijkste aspecten om de energiebehoefte (BENG 1) laag te houden. Goede isolatie van gevels, daken, vloeren en ramen is essentieel. Materialen zoals hoogwaardig isolatiemateriaal, HR++-glas of triple-glas zorgen voor een betere thermische isolatie.
2. Passieve ontwerpstrategieën
Door gebruik te maken van passieve ontwerpstrategieën, zoals het oriënteren van het gebouw op de zon, kan er optimaal gebruik worden gemaakt van natuurlijke energiebronnen. Denk hierbij aan het maximaliseren van zonnewarmte in de winter en het minimaliseren van oververhitting in de zomer.
3. Energie-efficiënte installaties
Het installeren van energiezuinige verwarmings- en koelsystemen, zoals warmtepompen, ventilatiesystemen met warmteterugwinning en zuinige LED-verlichting, helpt bij het verlagen van het primaire fossiele energieverbruik (BENG 2).
4. Opwekken van hernieuwbare energie
Het gebruik van zonnepanelen, zonneboilers of andere hernieuwbare energiebronnen verhoogt het aandeel hernieuwbare energie (BENG 3) en vermindert het gebruik van fossiele brandstoffen. Hierdoor kan het gebouw een deel van zijn eigen energie opwekken, wat bijdraagt aan een lagere energierekening en een kleinere ecologische voetafdruk.
Is BENG verplicht voor alle gebouwen?
Ja, sinds 1 januari 2021 moeten alle nieuwbouwwoningen en utiliteitsgebouwen in Nederland voldoen aan de BENG-eisen. Dit geldt voor zowel particuliere als zakelijke bouwprojecten.
Vervangt BENG de EPC?
Ja, BENG heeft de EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt) vervangen. De BENG-eisen zijn strenger en uitgebreider dan de eerdere EPC-norm en leggen meer nadruk op het gebruik van hernieuwbare energiebronnen.
Zijn er subsidies voor BENG-maatregelen?
Ja, de Nederlandse overheid stimuleert energiezuinig bouwen en renoveren met diverse subsidies, zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) en de Energie-investeringsaftrek (EIA). Deze subsidies zijn bedoeld om de extra investeringen voor het halen van de BENG-eisen te ondersteunen.
Hoe wordt de BENG-score berekend?
De BENG-score wordt berekend door middel van een energieprestatieberekening, waarin alle aspecten van het gebouw, zoals isolatie, installaties en hernieuwbare energie, worden meegenomen. Deze berekening wordt uitgevoerd door een gecertificeerde energieadviseur.
Kunnen bestaande gebouwen ook aan BENG voldoen?
Hoewel BENG voornamelijk is gericht op nieuwbouw, kunnen bestaande gebouwen worden gerenoveerd om aan vergelijkbare energieprestaties te voldoen. Dit kan bijvoorbeeld door het verbeteren van isolatie, het installeren van energie-efficiënte installaties en het opwekken van hernieuwbare energie.
Is BENG verplicht voor alle gebouwen?
Ja, sinds 1 januari 2021 moeten alle nieuwbouwwoningen en utiliteitsgebouwen in Nederland voldoen aan de BENG-eisen. Dit geldt voor zowel particuliere als zakelijke bouwprojecten.
Vervangt BENG de EPC?
Ja, BENG heeft de EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt) vervangen. De BENG-eisen zijn strenger en uitgebreider dan de eerdere EPC-norm en leggen meer nadruk op het gebruik van hernieuwbare energiebronnen.
Zijn er subsidies voor BENG-maatregelen?
Ja, de Nederlandse overheid stimuleert energiezuinig bouwen en renoveren met diverse subsidies, zoals de Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE) en de Energie-investeringsaftrek (EIA). Deze subsidies zijn bedoeld om de extra investeringen voor het halen van de BENG-eisen te ondersteunen.
Hoe wordt de BENG-score berekend?
De BENG-score wordt berekend door middel van een energieprestatieberekening, waarin alle aspecten van het gebouw, zoals isolatie, installaties en hernieuwbare energie, worden meegenomen. Deze berekening wordt uitgevoerd door een gecertificeerde energieadviseur.
Kunnen bestaande gebouwen ook aan BENG voldoen?
Hoewel BENG voornamelijk is gericht op nieuwbouw, kunnen bestaande gebouwen worden gerenoveerd om aan vergelijkbare energieprestaties te voldoen. Dit kan bijvoorbeeld door het verbeteren van isolatie, het installeren van energie-efficiënte installaties en het opwekken van hernieuwbare energie.