Spouwankers: alom bekend en toch gaat het geregeld mis
Spouwankers worden al decennialang gebruikt in de bouw. Toch gaat er nog steeds het nodige mis. Zoals het gebruik van verzinkte spouwankers, krom buigen van spouwankers, te weinig spouwankers en onvoldoende inlegdiepte in de mortel.
Spouwankers hebben twee verschillende functies. Ze brengen de windlast op het buitenblad over naar de hoofddraagconstructie, maar dienen ook om de isolatie in de spouw op zijn plek te houden. Die constructieve functie wordt nog wel eens uit het oog verloren.
Arjan van Termeij van Gebroeders Bodegraven (GB) heeft twee heel duidelijke richtlijnen voor het gebruik van spouwankers: “Gebruik altijd spouwankers RVS 316 of gelijkwaardig en laat de hoeveelheid berekenen!”
Schade en schande
Het verzinkte spouwanker is nog altijd verkrijgbaar op de markt. “Maar door de inwerking van vocht en vorst heeft een buitenmuur een milieuklasse MX 3.2. Dat betekent dat je daar alleen RVS316 of gelijkwaardig mag toepassen. Inmiddels is in diverse schadegevallen gebleken dat de verzinkte spouwankers die voorheen werden toegepast, niet voldoen. De bouw is door schade en schande wijs geworden, maar toch zijn er nog verwerkers die kiezen voor een verzinkt spouwanker. Dat kan eigenlijk alleen in een droge binnenmuur.”
Natuurlijk zijn RVS spouwankers duurder dan verzinkte spouwankers, erkent Van Termeij. “Dat geldt zeker als je een doos spouwankers koopt. Maar als je het uitrekent per vierkante meter metselwerk – inclusief steen, mortel, isolatie en arbeid – dan scheelt het praktisch niets.”
Berekenen
Voor de bepaling van het benodigde en aantal spouwankers is er een algemene richtlijn: minimaal vier per vierkante meter. “Maar als je hoger gaat bouwen dan een standaard woning of aan de kust in windgebied I zit, moet je het gewoon laten berekenen.” Dat geldt bijvoorbeeld ook voor afstanden tot de hoek van een muur en andere onderbrekingen en bijzonderheden. Let er daarbij wel op dat met de juiste windbelasting wordt gerekend. “De windbelasting op een spouwmuur is een ander getal dan de windbelasting op een gebouw.” Overigens verwacht Van Termeij dat onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen vaker naar de berekening van spouwankers zal worden gevraagd.
Uitvoering
Wat Van Termeij in de praktijk geregeld ziet gebeuren, is dat spouwankers niet ver genoeg in de mortel worden gelegd. Ook worden soms te lange spouwankers gebruikt. “In plaats van haaks om te zetten worden ze dan krom gebogen. Als je daarbij ook nog het ene spouwanker naar links laat buigen en het andere naar rechts, dan gaan er ongeoorloofde spanningen optreden in het metselwerk.” Datzelfde geldt voor spouwankers waarmee het buitenblad soms aan kozijn wordt verankerd. “Kozijnen bevestig je aan het binnenblad en laat je vrij bewegen van het buitenblad.”
Voor berekeningen en advies rondom spouwankers kun je terecht bij GB, terwijl ook constructeurs steeds vaker de hiervoor benodigde berekeningen leveren.
Gebr. Bodegraven
www.gb.nl