Drinkwater komt uit de gevel van Tiny Tim
Niet zolang geleden waren we al behoorlijk onder de indruk van een dak met waterbuffering. “Daken en gevels zijn juist bedoeld om ons te beschermen tegen water en wind, dan zet je toch geen laag water op het dak?” Inmiddels zuiveren we zonder probleem het regenwater tot drinkwater in een groene gevel. Nieuwe technieken en filterinstallaties breken door, maar ook de natuur wordt ingezet voor het zuiveringsproces. Tiny Tim introduceert de watergevel.
Tekst: Ir. Marcel van Mierlo
Tiny TIM (Timber Independent Mobile) is een tiny house vol handige snufjes. Zo heeft het een energie dak met hybride zonnepanelen, twee windmolens, een groene water-zuiverende wand voor gerecycled drinkbaar water, twee grote openslaande deuren en een slimme inrichting.
Kleiner en mobieler
Het huisje is ontworpen door architect Jurgen van der Ploeg van FARO architecten. Samen met Architectuur- en landschapsfotograaf Hans Peter Föllmi nam Jurgen het initiatief om met een aantal studenten van de UvA een prototype te ontwikkelen. Dante Föllmi, Waas Thissen en Abe van der Woude studeren Future Planet Studies. Zij droomden ervan een autarkisch studentenhuis voor zichzelf te bouwen en tijdelijke invulling te geven aan een braakliggend terrein.
Hybride zonnepanelen en windmolens
Het gebouwtje is ontworpen om helemaal onafhankelijk te zijn. Zo liggen er hybride PVT zonnepanelen op het dak voor warmte en elektra. Op meerdere manieren haalt het systeem energie uit hetzelfde oppervlak: via zonnecellen (PhotoVoltaïsch) en via een combinatie van warm water en lucht. Met behulp van een klein warmtepompje wordt energie opgeslagen in een buffervat met 500 liter water. Dit warme water zorgt zowel voor de verwarming als voor warm tapwater. Als vloerverwarming ligt er een experimenteel vloerkleed met slangen waar warm water door heen kan stromen.
Extra energie wordt verkregen met een Savonius windmolen, die geschikt is voor hoge snelheden en een wiekenmolen voor lagere windsnelheden. Twee Lithium-Ion accu’s (samen 7,5 kWh ) worden gebruikt om overtollige elektriciteit op te slaan zodat ’s avonds of op minder zonnige dagen de zeer energiezuinige (A+++) apparaten en de LED-verlichting het blijven doen. Tiny TIM beschikt over een Ecosave/Separett droog- toilet met urinescheiding. Dankzij deze oplossing worden faeces en papier opgevangen en gedroogd. Na 1 à 2 maanden gaat dit in de GFT-verwerking. Urine wordt apart afgevoerd en met het water van de keuken en de douche gezuiverd.
Drinkwater komt uit de groene gevel
Het meest bijzondere onderdeel van Tiny TIM is de eerste groene zuiverende gevelwand ter wereld van Our Green Spine/Green Art Solutions. Een klein stuk gevel van 6 m2 is voldoende om van douchewater, afwaswater en urine weer schoon drinkbaar water te maken. Dit gebeurt via een stelsel van plantenbakken en watertanks met zuiverende plantensoorten. Naast het maken van drinkbaar water zorgt de groene wand ook voor het verminderen van hittestress in de gebouwde omgeving en neemt de wand CO2 en fijnstof op.
Geïnspireerd door een zeiljacht
De makers hebben zich laten inspireren door het interieur van een zeiljacht, dat ook flexibel en multifunctioneel is. De bank bestaat uit drie opbergkisten die je op verschillende manieren neer kunt zetten. Zo kan je er ook een extra bed van maken als je een logé hebt. De tafel kan je groter maken en deze kan dienstdoen als geïsoleerd raamluik. Een tweede raamluik kan je juist weer openklappen als buitentafel.
Boven de badkamer bevindt zich een slaapentresol. Je komt hier via traptreden die tegelijkertijd dienst doen als keukenkastjes. In de keuken kan je een stuk van het aanrecht naar beneden klappen om in de badkamer te komen. Tiny TIM is zo ontworpen dat de trailer eronder vandaan kan worden gehaald. Je kan de trailer zodoende opslaan en gebruiken voor verplaatsing van meerdere huisjes.
Afgewerkt met Shou Sugi Ban
Het huisje is gebouwd met een licht en ademend bouwpakket van zogenaamde SIP-panelen (structural insulated panels). Het lichte gewicht en de sterkte van de SIP-panelen maken het mogelijk om licht te bouwen. Het ademend bouwen is een bewuste keuze van de bouwers. Het verschil tussen dampopen en -gesloten bouwen vergelijken zij met een gewoon regenpak en een regenpak gemaakt van goretex.
De gevel van is van gebrand hout. Shou Sugi Ban, letterlijk ‘gebrande cipres’, is een traditionele Japanse techniek waarbij naaldhout aan één zijde wordt gebrand. De koollaag beschermt tegen ongedierte, is waterafstotend en brandvertragend. Schilderen is niet nodig. De kozijnen zijn van Accoya. Dit met azijn behandelde hout hoeft ook niet geschilderd te worden.
Hoe de Tiny Tim wordt gebouwd, kan je zien op www.bouwtotaal.nl/video
Tiny Tim 2.0
Inmiddels zijn er lessen geleerd uit het eerste prototype en is de verbeterde 2.0 versie gebouwd. De keuken is gebouwd als opkamer met daaronder een verrijdbaar bed en installaties. De afmetingen zijn wat vergroot, waardoor het huisje voldoet aan het tijdelijke bouwbesluit (10 jaar geldig) en de isolatiedikte is toegenomen, wat de autarkie ten goede komt. Voor vervoer van de Tiny Tim 2.0 heb je een dieplader nodig. Hiermee spaar je wel mooi de kosten van een trailer uit en ben je door de transporteur direct verzekerd voor het transport. De windmolens zijn even in de koelkast gezet, waar ze mogelijk weer uit worden gehaald als de rendementen beter zijn.
Als gevolg van de doorontwikkeling liggen er ook meerdere varianten in het verschiet. Door modulaire bouw kan er straks gekozen worden in groottes, die variëren tussen de 15 en 46 m2 gebruiksoppervlak.
Wat kunnen we leren van Tiny Tim?
Drie stappen tegelijk is soms teveel, maar dit project laat zien dat je bij innovatie de lat niet hoog genoeg kan leggen. Niet alleen autarkisch en multifunctioneel, maar ook nog eens uitgevoerd met een unieke water zuiverende gevel. Dan ga je dus niet voor een zesje, maar trek je alles uit de kast om jouw droom te verwezenlijken. Zo ontstaan innovaties, die ooit evergreens worden.
