Zo doe je dat: Veilig werken in de bouw
De bouw is één van de gevaarlijkste sectoren in Nederland. Jaarlijks vallen er meerdere gewonden en zelfs doden op de bouwplaats. Er is dus ruimte voor verbetering. Absolute veiligheid bestaat natuurlijk niet, maar het merendeel van de ongevallen is te voorkomen. Hier 7 tips voor veilig werken in de bouw.
Tekst: Martjan Kuit
Maak een checklist
Maak zelf een checklist voor het gereedschap en de hulpmiddelen die je nodig hebt om goed, snel en comfortabel te werken. Voer de verplichte Risicoinventarisatie en –evaluatie (RIE) uit voor je bedrijf. Vergeet niet vooraf te bekijken hoe de veiligheidssituatie op locatie is.
Verdiep je in het V&G-plan
Voor bouwprojecten waar meerdere partijen samenwerken en voor risicovolle bouwprojecten moet een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) worden opgesteld. Vaak is dat de taak van de opdrachtgever. Neem uit het V&G-plan over op de checklist wat voor jou van toepassing is. Hulp nodig bij het opstellen van een V&G-plan? Bekijk de Arbouw V&G-Planner of de Ontwerpwijzer Veiligheid & Gezondheid van Aedes.
Onderzoek de beveiligingsmogelijkheden
Voor bijna alle mogelijk onveilige situaties is een oplossing bedacht. Het zou natuurlijk kunnen dat je die nog niet kent. Ga eens kijken bij grote verhuurders. Voor werken op hoogte bijvoorbeeld, één van de gevaarlijkste bezigheden in de bouw, zijn heel wat beveiligingsmogelijkheden. Heb je wel eens gewerkt met gevelridders, mobiele dakrandbeveiliging of persoonsliften? Zoek uit wat het veiligst is voor jouw werksituatie.
Lees de gebruiksaanwijzing
Veiligheidsmaatregelen nemen is net als het in elkaar zetten van een Ikea-kastje: Als je het niet goed doet, heb je er weinig aan. Heb je die steiger al honderd keer in elkaar gezet? Check dan toch nog eens of er geen fouten in geslopen zijn. Ook het goed gebruiken van hulpmiddelen is ontzettend belangrijk. Werk je met een lijn? Zorgt dat die niet te lang is, zodat je niet de grond raakt als je valt. En wie komt je redden als je langs de gevel bungelt? Een net werkt alleen als het strak genoeg gespannen is. Een ladder is alleen veilig als die stevig staat.
Pas het werk aan de medewerker aan…
… in plaats van andersom. Breng het werk bijvoorbeeld naar beneden, in plaats van de mensen naar boven te laten klimmen. Tip van de Inspectie SZW: Kies liever maatregelen voor iedereen, dan een apart hulpmiddel voor elke medewerker. Dus liever een steiger dan een lijn.
Blijf gedurende het project monitoren
Het werk is begonnen. Hoe houd je bij of alles nog wel veilig is? Een makkelijk instrument is de Veiligheidsindex Bouw van Arbouw. Iedere week maken twee medewerkers een ronde over de bouwplaats. Ze turven op een waarnemingsformulier veilige en onveilige situaties. Uiteindelijk kan de veiligheidsindex worden berekend. Scoort jouw bouwplaats onvoldoende? Dan is het hoog tijd om in te grijpen.
Wees niet stoer
Geef altijd het goede voorbeeld. Laat zien dat veilig werken professioneel is en spreek de mensen om je heen erop aan. Dat hoort bij goed vakmanschap en goed werkgeverschap. In de bouw is iedereen stoer – totdat het mis gaat.
Meest risicovolle beroepen van Nederland
- Bouwvakkers, waaronder metselaars en schilders
- Elektromonteurs en monteurs van elektronische apparaten
- Loodgieters, fitters, lassers en plaatwerkers
- Laders, lossers, inpakker, grondwerk- en kraanmachinisten
- Vrachtwagenchauffeurs
Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
Top 6 gevaren in de Bouw
- Werken op hoogte
- Aanrijdgevaar (gww)
- Vallen en struikelen
- Stoten, snijden, klemmen en knellen
- Gevaarlijke stoffen
- Fysieke belasting
Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Bouwend Nederland