“Een leien dak leg je neer voor zeker 85 jaar, heel duurzaam dus”
We zien ze weliswaar steeds minder vaak, maar vooral nog steeds op monumentale gebouwen en kerken: leidaken. En dat heeft een belangrijke reden, want leien daken zijn heel erg geschikt als dakbedekking voor puntige torens, vertelt Martin Engelberts van H.M. Engelberts Leidekkersbedrijf. “Het zijn heel duurzame daken, want een leien dak leg je neer voor minimaal 85 jaar. Daar worden de leien zelfs op gecontroleerd en getest.”
Leidekken is al een oud ambacht dat vaak van vader op zoon is doorgegeven. Hoe is dat bij u en wat trok u aan hiervoor te kiezen?
“Dat klopt, ook ik ben begonnen in mijn vaders bedrijf en heb dat overgenomen. En het mooie is: ik geef dit jaar door aan mijn zoon. Aanvankelijk werkte ik na de technische school in een ander installatiebedrijf om daar ervaring op te doen, maar toen mijn vader het heel druk kreeg ben ik bij hem gaan werken. We doen natuurlijk als leidekkers ook loodgieterswerk. Dat doen we eveneens heel ambachtelijk, want we werken met lood, koper en zink en maken onze dakgoten zelf van deze materialen.”
Wat vindt u het mooiste aan uw werk?
“Vooral het ambachtelijke werk van leidekken, waarbij we met creativiteit leien neerleggen maakt het werk zo aantrekkelijk. Het geeft veel voldoening als we het dak van bijvoorbeeld een mooie kerk weer helemaal hebben weten te restaureren. In Nederland hebben we vooral zogeheten Maasdekkingen; dat zijn leien uit vooral Frankrijk. In vroegere tijden werden die vanuit het zuiden via de Maas naar Nederland vervoerd, vandaar deze naam. Dat geldt ook voor de andere, iets minder vaak gebruikte Rijndekking: die komt uit Duitsland via de Rijn. De Maasdekking, ook wel dubbele dekking genoemd, is hierdoor voor ons klimaat met veel wind en regen de meest ideale leisteen.”
Leigedekte woningen zijn in trek, maar wat is het onderhoud dat ze vragen?
“Dat is eigenlijk heel weinig, want een leien dak leg je neer voor minimaal 85 jaar. Daar worden ze voor het leggen ook op geselecteerd, én getest door middel van een beproeving met een bepaalde substantie. Daaruit moet blijken of de leien bestand zijn tegen weer en wind voor zo’n lange periode. Dat maakt leidaken tot hele duurzame daken. Dankzij het hoge aantal bevestigingspunten liggen ze ook strak op het dak, en daardoor zijn ze heel geschikt bij hele steile daken, zoals torens.”
Het is moeilijk om goed personeel te vinden, hoe is dat bij u? En hoe lost u dat op?
“We komen net als andere collega’s in de bouwsector uit een diepe crisis, en dat zie je ook terug bij de opleidingen. Niet veel jongeren kiezen hiervoor. En als ze dan interesse tonen, leiden we deze vakmensen bijna allemaal intern verder op. Dat is nu best lastig, want waar we een aantal jaren geleden nog wel wat subsidiepotjes hiervoor konden aanspreken, is dat nu niet meer het geval. In mijn geval neemt mijn zoon het over; hij is al 10 jaar werkzaam in ons familiebedrijf. Hij is 32 en ik ben 63 jaar; zodoende kan ik het de komende jaren rustiger aan doen richting mijn pensioengerechtigde leeftijd.”
Tenslotte: aan welke klus heeft u de mooiste herinneringen?
“Dat is toch wel Château Jemeppe in Hargimont, in de Belgische Ardennen. Dat is een fors kasteel met een groot leistenen dak met drie punthoektorens en een vierde grotere hoektoren. Dat was een omvangrijk project, waar qua vakmanschap alles op en aan zat.”