Vicieuze cirkel hogere bouwprijzen dreigt
Dure bouwgrondstoffen zetten aanbestedingen onder druk. Steeds meer bouwers schrijven niet in op aanbestedingen als ze geen zekerheid krijgen over de vergoeding van de sterk in prijs gestegen bouwgrondstoffen of schrijven in tegen een hoge prijs. Dit zorgt voor minder bouwprojecten en voor verdere prijsstijgingen door minder concurrentie. Dit blijkt uit de ABN AMRO analyse ‘Vicieuze cirkel hogere bouwprijzen dreigt’.
De afgelopen maanden zijn prijzen van bouwgrondstoffen hard opgelopen. De productiestop ten tijde van het uitbreken van de coronapandemie, hoge containertarieven en de hoge vraag naar hout door toegenomen prefabbouw blijven de bouwgrondstoffen parten spelen. In juni lag de prijs van gezaagd en geschaafd hout ruim 31 procent hoger dan een jaar eerder, die van warm gewalste stalen staven bijna 80 procent hoger en van kunststoffen buizen ruim 27 procent. Dit zorgt voor hogere bouwkosten en daarmee voor hogere prijzen van bijvoorbeeld woningen en kantoren. Uitzonderingen zijn er overigens ook; de prijs van cement lag in juni maar 2,6 procent hoger in vergelijking met juni vorig jaar.
Risico’s uitsluiten
Vakblad Cobouw berichtte recent dat aanbestedingen steeds vaker stuk lopen door de sterk stijgende bouwkosten vanwege de dure grondstoffen op dit moment. Bouwbedrijven willen niet het risico lopen dat zij zich vastleggen op een bepaalde prijs, terwijl de kosten ondertussen hard oplopen met een mogelijk verlies tot gevolg. Bouwbedrijven hebben op dit moment nog goed gevulde orderportefeuilles en kunnen daardoor kritischer zijn welke opdrachten zij aannemen. Als bouwbedrijven zich toch op aanbestedingen inschrijven, doen zij dit vaak tegen hogere prijzen dan er budget is; dit om financiële risico’s zo veel mogelijk uit te sluiten.
Stagnatie in projecten
Gevolg van de stijgende prijzen is dat aanbestedingen steeds vaker mislukken, omdat de opdrachtgever niet altijd bereid is diep in de buidel te tasten. Hierdoor gaan steeds minder bouwprojecten van start. Zo gaat de bouw van het nieuwe stadhuis van Den Helder niet door totdat extra budget wordt vrijgemaakt vanwege de hoge inschrijfprijzen van de bouwers. Daarnaast zullen minder bouwbedrijven inschrijven op aanbestedingen, omdat ze geen zin hebben in de onzekerheid die de huidige prijsstijgingen van bouwgrondstoffen tot gevolg hebben. Dit zorgt voor minder concurrentie bij aanbestedingen, wat een prijsopdrijvend effect van projecten kan hebben. Dit kan tot een vicieuze cirkel van steeds hoger wordende prijzen leiden. Dit zal vooral de eindgebruiker raken; de koper van een nieuwbouwwoning of een kantoor.
Voor bouwbedrijven hoeft deze ontwikkeling niet zonder meer negatief te zijn. Wanneer ze extra hoge prijzen voor een project weten te bedingen omdat de concurrentie het deels af laat weten, kan dit het verlies aan winst vanwege het lagere aantal projecten deels compenseren. Druk op de marges kan wel ontstaan wanneer de bouwbedrijven blijvend op niet-ingecalculeerde prijsstijgingen van bouwgrondstoffen worden getrakteerd.
Meer informatie:
ABN AMRO-publicatie; Afname aantal projecten geeft bouwers even lucht.
