Bouwfouten
Lekkage in een kelder
Op de begane grond van een flatgebouw uit de jaren ‘60 zijn winkels gesitueerd. De winkels hebben een kelderruimte. Een winkelier huurt één van de winkels van een vastgoedbeheerder. In onder andere de kelder heeft de winkelier last van lekkages en schimmelvorming. Begin jaren ‘70 is de winkel uitgebreid met een grote winkelruimte en daaronder een kelder. In de jaren ‘80 is achter de winkel een grote supermarkt gebouwd. De kelder onder de supermarkt is bij de kelder van de winkelier getrokken. De winkelier gebruikt de enorme kelder naast de begane grond als winkelruimte. Lekkage in de kelder is daarom erg vervelend.
Tekst: Ir. D.J.W. Wabbijn
Bureau voor Bouwpathologie te Montfoort
www.bouwpathologie.nl
Opvallende vocht- en schimmelplekken over de totale onderzijde van de kelderwanden en wateroverlast in de kelder onder de supermarkt.
Eén van de problemen in de winkel zijn de opvallende vocht- en schimmelplekken over de totale onderzijde van de wanden en wateroverlast in de kelder onder de supermarkt. De onderzijde van wanden in de andere kelderruimtes vertonen geen vochtplekken en daar is ook geen wateroverlast.
Beoordeling
De bouwpatholoog gaat op locatie het werk beoordelen en constateert daarbij het volgende. Het pand is oorspronkelijk gebouwd in de jaren ‘60. Op de begane grond zijn winkels gesitueerd en op de bovenliggende etages bevinden zich galerijwoningen. Onder de winkel is een kelder te betreden met een comfortabele trap in het midden van de winkel. Het daglicht komt via de vide in de kelder. Via de oorspronkelijke kelder is een kelder onder de uitbouw en een kelder onder de supermarkt bereikbaar. De kelder wordt geventileerd door kokers.
Tijdens het onderzoek staat er geen water in de kelder. Er zijn vochtplekken aan de onderzijde van de wanden waarneembaar in de kelder onder de supermarkt. Het ruikt er muf. De wanden zijn tot onder aan gestukt. Het stucwerk heeft onderaan blazen. Bij een vochtmeting is het stucwerk vochtig. Na het verwijderen van het stucwerk wordt een kalksteenmuur zichtbaar. De vochtmeting geeft rechtstreeks op het kalksteen ‘nat’ aan. Er is geen kim aanwezig op de aansluiting van de vloer op de wand.
Er is geen kim aanwezig op de aansluiting van de vloer op de wand. Grondvocht kan makkelijk binnensijpelen langs kiertjes in slecht afgedichte kimnaden.
Er zijn verder geen warmteafwijkingen gevonden op de kelderwanden met de infraroodcamera. Via de spouwopeningen aan de buitenzijde bij de supermarkt is te zien dat de wand een geïsoleerde spouw is. Deze is opgebouwd uit een buitenspouwblad van metselwerk en een binnenspouwblad van kalkzandsteen. De wand op de begane grond loopt zonder veranderingen door naar de kelderverdieping. De kelderwand, onder het grondwaterpeil, bestaat dus uit een metselwerk buitenspouw, een open spouw, een kalkstenen binnenspouwblad zonder kim en een afwerking met stucwerk.
Het stucwerk heeft onderaan blazen.
Oordeel
Het materiaal waaruit de kelderwand is opgebouwd is inferieur. Er is, zoals opgemerkt, geen kim aanwezig op de aansluiting van de vloer op de wand. Grondvocht kan makkelijk binnensijpelen langs kiertjes in slecht afgedichte kimnaden. Dit is een gevoelige plek in een kelder. De hydrostatische druk van het grondwater op de kelderwanden en vloer is groot aangezien de kelder zich onder maaiveldniveau bevindt.
Kelders behoren waterdicht te zijn. Indien er structureel plassen water op de keldervloer blijven staan, zoals hier, betekent dat de kelder niet waterdicht is. Het water trekt in het kalkzandstenen binnenspouwblad als een spons. Het kalkzandsteen blijft vochtig, waardoor er schimmel is ontstaan. Indien er geen herstel uitgevoerd wordt, zal het blijvend vochtig zijn en zorgt het vocht voor schimmel, zwam en een muffe lucht.
De vochtmeting geeft rechtstreeks op het kalksteen ‘nat’ aan.
Herstel
Om de lekkage in de kelder onder de supermarkt door de wand, en de aansluiting op de vloer met het binnenspouwblad, te voorkomen zal een ingrijpend herstel nodig zijn. Er zal een kim moeten worden aangebracht op de aansluiting van de vloer op de wand. Het kalkzandstenen binnenspouwblad is niet geschikt voor afdichtingslagen. Daarom zal een waterdichte kering moeten zorgen dat contact van het kalksteen met het grondwater niet meer mogelijk is. De oplossing hiervoor is het injecteren van de spouw in de spouwmuur tot maaiveldhoogte met krimpvrije waterdichte gietmortel. Dit moet in twee delen omdat anders de druk op het binnenblad te hoog kan worden.
Boven de gietmortel moet een spouwlood aangebracht worden, zodat het spouwwater niet toch in contact kan komen met het binnenspouwblad en in het kalkzandsteen kan trekken. Daarnaast is het noodzakelijk aan de binnenkant van de kelder de volledige kim af te dichten door het aanbrengen van cementmortels met waterkerende toevoegingen. Het stucwerk van de wanden zal moeten worden verwijderd. Het kalkzandsteen kan dan drogen en daarna moeten de wanden voorzien worden van een nieuwe stuclaag.
