“Hergebruik wordt steeds meer vanzelfsprekend”

Tekst: Marion van Sermondt

Dick van Veelen: “Toen ik hier ooit mee begon waren we een stel wappies dat hun kop boven het maaiveld uitstak. Ik ben daarom zo blij dat circulariteit steeds meer gemeengoed wordt.”

Door een materialeninventarisatie uit te voeren, worden onderdelen van een pand in kaart gebracht en vastgelegd welke materialen zijn her te gebruiken.

Samen met Marcel van der Meijs startte Dick anderhalf jaar geleden MEIJS Ingenieurs & Uitvoering. Hierbij richt Marcel zich voornamelijk op de tak brandpreventie en is Dick de drijvende kracht achter circulariteit, door de hele bouwsector heen. “Circulariteit is een breed begrip. Het kan een deur zijn die je hergebruikt, maar ook het inzetten van diezelfde deur als hout en losse onderdelen. We werken zo vaak lineair, met een eindpunt voor onze producten. Niet alleen in de bouw, maar ook in het dagelijks leven. Het product eindigt dan als afval, met alle gevolgen van dien. Wij willen zoveel mogelijk onderdelen van een pand hergebruiken. Dat doen we door materialen in een bestaand pand te inventariseren, maar ook door te werken met hergebruikte en herbruikbare materialen bij ontwerpen en nieuwbouw.”

Materialeninventarisatie

Meijs Ingenieurs & Uitvoering denkt niet alleen mee in ontwerp- of sloopplannen, maar kan het werk vervolgens ook uitvoeren. En ze gaan verder. “We werken samen met een sterk team van softwareontwikkelaars, waardoor we veel informatie kunnen inventariseren en zichtbaar maken. Door een materialeninventarisatie uit te voeren, brengen we onderdelen van een pand in kaart en leggen we vast welke materialen kunnen worden hergebruikt. Deze informatie wordt bijvoorbeeld gebruikt voor een sloop- of duurzaamheidsbestek. Maar we worden ook wel ingehuurd door de sloper zelf, die vooraf wil weten wat de mogelijkheden van een pand zijn.”

Bij een materialeninventarisatie wordt heel nauwkeurig gedocumenteerd welke materialen in een pand aanwezig zijn. Grondstoffen, producten, aantallen, maar ook hoe het gemonteerd is. Aan de hand van deze gegevens worden mogelijkheden, waarde en kosten geanalyseerd. Dick: “Naast de ‘opbrengst’ van de materialen wordt ook zichtbaar wat we kunnen besparen tegenover het gebruik van nieuwe producten, bijvoorbeeld in transport, werkzaamheden en CO₂.”

Marktplaats van circulariteit

Om al deze vrijgekomen materialen inzichtelijk te maken, wordt er gebruik gemaakt van het circulaire en innovatieve platform Insert. “Op Insert zie je welke onderdelen, waar op voorraad liggen. Een architect kan deze materialen in zijn circulaire ontwerp meenemen, of een aannemer haalt ze op en verwerkt ze direct. Dit vraagt wel om een andere kijk op werken, met een andere volgorde in je planning. Doordat we als Meijs enorm veel ervaring hebben in deze manier van bouwen, kunnen we daarin helpen en aansturen. Maar ook concreet ontwerpen of (mee)bouwen.”

Dick is ruim twintig jaar werkzaam in de bouwsector. “Al die tijd roep ik al dat het momentum gaat komen, dat producten zo schaars en duur worden dat hergebruik vanzelfsprekend wordt. We putten de aarde uit, materialen raken op. Dat kantelpunt is nu!” Hij ziet dit ook gebeuren in zijn eigen omgeving en contacten. “Bouwers die niet per se duurzaam werken, stappen nu toch over. Een aannemer die twee jaar geleden een aanbesteding voor een school won, maar niet meer wegkomt met de afgesproken prijzen: ‘dan maar circulair.’ En met onze architect, omdat die ervaring heeft met dit – toch andere – bouwproces.”

“Iedere grote verandering kost tijd. De boodschap, het belang van duurzamer en circulair werken en leven, moet constant worden herhaald. Maar nu zie je dat het bij steeds meer mensen landt. De nut en de noodzaak worden zichtbaar om ons heen. En het grote struikelblok, dat duurzaam meestal duurder was, valt nu ook langzaamaan weg. Dat is het momentum waarin we nu leven!”

Prachtig voorbeeld van een circulair project. Dick van Veelen: “De traptreden zijn gemaakt van oude laboratorium tafelbladen (dus extreem sterk), de trapbomen van gebruikt dakmateriaal. Het prachtige hekwerk is een verhaal op zich: dit zijn contourplaten. Restmateriaal van stalen platen waar onderdelen uit gestanst worden, in dit geval voor de DAF fabriek. We maken deze platen samen met Superuse. Een andere New Builder, Roel Tromp, werd hier zo enthousiast van, dat we nu in gesprek zijn over een soortgelijk product!”

Je kan het niet alleen

Dick is New Builder van het eerste uur. “Hoe goed je idee of product ook is en hoe hard je ook werkt; je hebt elkaar nodig! En dat is toch mooi. Daarom ben ik al die jaren al onderdeel van The New Builders. Ik ben ooit benaderd door Leo, in een tijd dat ik me nog een roepende in de woestijn voelde. Dan is het fijn als je gelijkgestemden ontmoet. De kracht ligt namelijk in het bundelen van ieders specifieke talenten. Samen stimuleer je elkaar om de beste te zijn in je eigen specialiteit en daar nog beter in te worden.”

“De kracht van Meijs ligt in de materialeninventarisatie en data-analyse, gecombineerd met het management van een correct bouw- en sloopproces. En ik denk dat we goed zijn in het verbinden van mensen en partijen. Daarin willen we blijven groeien en daar hebben we elkaar voor nodig.”

Dick verwijst naar één van de pijlers van The New Builders: “We staan sterk in onze samenwerking. Dat is The New Builders, het gaat het om de menskant, de bouwer. Want een bouwbedrijf is een ding. De bouwer, die maakt het bedrijf. Bij The New Builders willen we mensen en daarmee de bouwsector veranderen en verbeteren.”

Bijzondere projecten

Dick verwijst naar een paar bijzondere projecten. “We werken samen met een partij die oude systeemplafonds inzamelt. Deze worden vervolgens door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt behandeld met ecologische verf en voorzien van een milieuvriendelijke verpakking, waarna de architect nieuwe plafondonderdelen kan opnemen in zijn ontwerp! Hetzelfde geldt voor een bedrijf dat hardhout hergebruikt. Het eindresultaat is een nieuwe hardhoutbalk, die tegenwoordig goedkoper is dan het alternatief dat uit Brazilië moet komen. Sterker, doordat het al uitgewerkt is én circulair. Momenteel werken we zelfs aan opschaling.”

Dick sluit zijn enthousiaste verhaal af: “Wij zijn maar een enkel onderdeel van dit alles. Hoe gaaf is het dan dat we zien dat bijvoorbeeld Veras geconformeerd is aan onze plannen. En waar platform Insert de materialen zichtbaar maakt, zorgt Dura Vermeer voor fysieke hubs in het land, waar ze centraal verzameld worden. Toen ik hier ooit mee begon waren we een stel wappies dat hun kop boven het maaiveld uitstak. Ik ben daarom zo blij dat circulariteit steeds meer gemeengoed wordt. Mijn doel is dat het zo mainstream wordt, dat je niet eens hoeft te weten dat iets circulair is. Dat je gewoon een gaaf en nieuw product in handen krijgt. En deels zijn we daar al!”

BouwTotaal is in de persoon van hoofdredacteur Frank de Groot ook New Builder.