Oproep tot BIM-versnelling bij aanpak woningtekort
Volgens de Nationale Woonagenda moeten er in Nederland tussen nu en 2025 elk jaar 75.000 nieuwe woningen verrijzen. Het is een ambitie die op dit moment niet wordt waargemaakt, onder meer als gevolg van het tekort aan vakmensen. De bouwsector staat dan ook voor de uitdaging om de jaarlijkse productie verder te vergroten door, onder meer, verdergaande industrialisering en innovatie. Volgens ruwbouwfabrikant Xella maakt de markt daarbij echter nog veel te weinig gebruik van de mogelijkheden van Building Information Modelling (BIM).
“Terwijl juist daarmee op korte termijn enorm veel effect valt te sorteren”, stelt Michael van Tendeloo, bij Xella verantwoordelijk voor BIM en digitalisering. “We hebben met BIM een waardevol instrument in handen voor het realiseren van tijdwinst en het voorkomen van faalkosten. Alleen benut de sector de potentie van dat instrument nog voor amper 20%.”
“Toeleveranciers en bouwers proberen met elkaar het bouwproces te vereenvoudigen en te versnellen door het vaker toepassen van prefab oplossingen en het steeds verder industrialiseren van de keten”, ziet
Van Tendeloo. “Dat is goed en nodig, maar we moeten wel beseffen dat het hier om ontwikkelingen gaat op het gebied van échte industrialisatie die traag verlopen en pas op langere termijn vruchten af gaan werpen. BIM biedt daarentegen een werkwijze die nu direct beschikbaar bij bestaande prefab bouwmethoden en waarvan de voordelen meteen merkbaar zijn, in tijd en in geld. Zodat bouwers bijvoorbeeld geen 30 dagen nodig hebben voor het bouwen van een huis, maar slechts 9.”
Hij wijst erop dat ook de ontwikkelingen op het gebied van prefab bouwen gebaat zijn bij een marktbrede toepassing van BIM: “Denk aan badkamers die ‘plug & play’ worden aangeleverd. Zonder BIM heb je bij zoiets gegarandeerd te kampen met niet-kloppende afmetingen of aansluitingsdetails of ontbrekende verbindingsstukken. We boeken trouwens al een enorme winst wanneer alle partijen in de keten eerst de basisfunctionaliteit van BIM goed gaan toepassen, zodat alle betrokkenen in een project doorlopend over dezelfde geometrische en constructieve gegevens beschikken.”
BIM-versnelling
Voor het realiseren van een ‘BIM-versnelling’ in de bouw ziet Van Tendeloo een belangrijke rol weggelegd voor de nieuwe generatie. “Een deel van de oudere, ervaren en door de wol geverfde generatie hikt, heel begrijpelijk, op tegen de digitalisering. Het is daarom zaak om jonge talenten ruimte te geven en ze te laten zien dat de bouw, juist dankzij die digitalisering, ook voor hen een interessante werkplek vormt. Zo versnellen we het veranderingsproces.”
Jos Lichtenberg, emeritus hoogleraar Bouwkunde en onder meer initiatiefnemer in Nederland op het gebied van ‘Slimbouwen’ bevestigt dat de industrialisatie van de bouw een veranderingsproces van lange adem is. In een artikel voor BouwTotaal in april 2018, wijst hij erop dat de Nederlandse markt vooralsnog geen ‘prefab eenheidsworst’ zal accepteren: “De consument wil wat te kiezen hebben.” Dat in een land als Japan wel woningfabrieken verrijzen schrijft hij deels toe aan de cultuur en deels aan de omvang van de markt (1.000.000 woningen per jaar in Japan versus circa 60.000 in Nederland). Daarnaast vereist een meer geïndustrialiseerde bouwmarkt een complete keten. Op dit moment ziet Lichtenberg zo’n keten alleen nog in de houtskeletbouw ‘waar producent, toeleveranciers, maar ook montagebedrijven en totaalbouwers zichzelf hebben georganiseerd’.
