Duurzaam en circulair gebouw zoekt bouwplaats
De bouw neemt op veel fronten het voortouw naar een duurzame circulaire samenleving. Mooi voorbeeld is dit fraaie woongebouw bestaande uit CLT. Een circulair en energetisch duurzaam gebouw wat meedeed aan een prijsvraag. “Het won helaas niet, maar het verdient zeker een plekje in Nederland.”
Aan het woord zijn Willem Stevense en Yvo Ruiters van Wearearchitects (WAA).”De opgave vroeg om een circulair en energetisch duurzaam gebouw voor de sociale woningmarkt in Nijmegen. In samenwerking met M3E hebben we het bouwtechnisch concept ontwikkeld. Door deze vroegtijdige samenwerking zijn bouwtechniek en architectuur zorgvuldig geïntegreerd geraakt en versterken ze elkaar zoals onder andere te zien in de zonering van de appartementen, de inzet van overstekken en de integratie van de installatietechniek in het gevel- en appartementontwerp. Stadsverwarming, een WTW ventilatiesysteem in combinatie met PCM (Phase Changing Materials) in de vloer creëren de laagst mogelijke energievraag tegen een zeer acceptabele investering.”
Samen wonen
Het woonblok is ontworpen om ontmoeting en het samen wonen te faciliteren. Daarom zijn aan het programma van eisen collectieve ruimtes toegevoegd zoals een dakterras, een huiskamer en een leefkeuken om gezamenlijke activiteiten te faciliteren. Ook de routing, bestaande uit galerijen en stijgpunten, is dusdanig uitgelegd dat er gemakkelijk alternatieve routes door het gebouw te nemen zijn. Uitgangspunten voor integrale toegankelijkheid en veiligheid leiden tot brede en overzichtelijke routes in en rondom het gebouw. Ruiters: “Het ontwerp was een inzending voor de prijsvraag uitgeschreven door Volksbelang 1895 en Talis voor Hof van Holland in de Waalsprong in de gemeente Nijmegen. De renderingen zijn gemaakt in samenwerking met Bim2Build.”
68 appartementen en meer
Het gebouw voorziet naast 68 appartementen ook in een collectieve huiskamer en een ruime daktuin. Daarnaast is op de locatie ook een school en sporthal ingetekend. Door de aanwezigheid van het lage dak hebben de appartementen in de noordvleugel ruim voldoende zonlicht. Stevense: “De poort onder de noordvleugel geeft een rijke toegang tot het hof en is ingericht met ondergrondse afvalcontainers, zodat bewoners dichtbij en droog, hun afval gescheiden kunnen wegbrengen.” Onmiskenbaar is het gebouw opgetrokken uit hout, Cross Laminated Timber (CLT). “De warmte van het materiaal sluit aan bij een sociaal en ontvankelijk gebouw, maar tegelijkertijd biedt het enorme duurzame en technische voordelen voor de bouw.”
Opbouw uit twee maatsystemen
Het gebouw is opgebouwd uit twee maatsystemen: een extern maatsysteem van kolommen en balken, als basis voor de gebouwvorm en stedenbouwkundige inpassing en een intern maatsysteem van dragende wanden vloeren, als basis voor de ruimtelijke indeling van het gebouw. Ruiters: “Het in elkaar schuiven van deze twee maatsystemen creëert een spannende interactie zichtbaar in de gevels van het gebouw. De overspanning over de poort wordt geconstrueerd door beide systemen. Samen werken ze als een enorme vierendeelligger over de volle hoogte van het gebouw. De ontwerpmethodiek biedt vrijheid van invulling van het master grid, zonder de stedenbouwkundige kwaliteit opnieuw te moeten heroverwegen en is daardoor zeer goed aanpasbaar aan de definitieve vraag.”
Warme-en koude zone
Het ontwerp van de appartementen is gezoneerd in een “warme” en een “koude” zone. De gevels aan de koude kant zijn zo dicht als mogelijk (daglicht, energie en geluid), in tegenstelling tot de warme kant waar deze zo open mogelijk zijn. Het overstek van de galerij voorkomt directe opwarming door de zon en voldoet tegelijkertijd aan de benodigde hoeveelheid daglicht in het woonvertrek. De vensters in de slaapvertrekken zijn draaikiepramen, met viervoudig glas en suskasten ten behoeve van de geluidswering. De appartementen worden geconditioneerd door een CO2 gestuurd mechanisch WTW ventilatiesysteem in combinatie met vloerverwarming en PCM’s (Phase Changing Materials). Deze voordelige combinatie van systemen resulteert in een zeer lage energievraag per appartement. De benodigde centrale technische ruimtes voor stadsverwarming, tapwater en omvormers zijn in de oksel van het gebouw gesitueerd om zo efficiënt mogelijk en met zo kort mogelijke leidingen de appartementen te faciliteren.
“Het is een schitterend gebouw wat voldoet aan de moderne eisen die we tegenwoordig terecht stellen. De combinatie van CLT met de toegepaste ontwerp en gebouwinstallatietechniek resulteert in zeer comfortabele woningen met een zeer lage energievraag. Alle systemen grijpen ineen en versterken elkaar. Het gebouw is dus zowel circulair als energiezuinig,” besluit Stevense.
Benieuwd naar meer 3D renders van dit gebouw en de technische tekeningen van de verschillende appartementen? Download dan hier een uitgebreide .pdf
