Groei arbeidsproductiviteit in bouw is laag
In vergelijking met de industrie blijft de arbeidsproductiviteit in de bouw flink achter. Deze verdubbelde in de afgelopen 25 jaar bijna in de industrie. Hierdoor kan een medewerker in de industrie nu twee keer zoveel produceren in hetzelfde aantal uren. De industrie produceert door deze toenemende efficiëntie steeds meer per arbeidsuur, waardoor producten vaak zelfs goedkoper worden. Denk daarbij aan elektronica waarvan de prijzen lange tijd (tot voor de supply chain problemen, veroorzaakt door coronapandemie) zelfs daalden.
In de bouw nam de arbeidsproductiviteit in dezelfde periode met ‘maar’ ongeveer 20% toe. De efficiëntie is daardoor in de totale bouw veel minder toegenomen dan in de industrie. Doordat industriële bedrijven veel grotere efficiëntieslagen hebben gemaakt dan de bouw, hebben ze ook minder prijsverhogingen hoeven door te berekenen.
100.000 minder bouwvakkers nodig bij 20% hogere arbeidsproductiviteit
De lage groei van de arbeidsproductiviteit heeft niet alleen invloed op de prijzen. Ook de personeelstekorten blijven hierdoor structureel hoog in de bouw. In oktober 2022 kon bijna een vijfde van de Nederlandse aannemers niet alle werkzaamheden uitvoeren door personeelsgebrek. De verduurzamingsopgave en de bouw van nieuwe woningen kunnen hierdoor op termijn in de knel komen. Een extra productiviteitsgroei van bijvoorbeeld 20% kan de vraag naar extra bouwpersoneel al met 100.000 laten afnemen.
Maurice van Sante
ING Research
maurice.van.sante@ing.com