Micro-industrialisatie helpt MKB bij prefabricage

Tekst: ing. Frank de Groot

Met micro-industrialisatie kunnen MKB-bedrijven kleine ingrepen doen in het productieproces en komen tot procesoptimalisatie. Foto: HoutbouwersNL.

Sander Braam, Platform PREFAB: “Ook voor het MKB zijn er volop kansen rondom procesoptimalisatie.”

Ook kleinere bedrijven kunnen de processen optimaliseren. “Denk aan de aanschaf van een kanteltafel bij het maken van bijvoorbeeld prefab wanden en eenvoudige automatisering om de kritische procesdelen uit te voeren. Vaak wordt er vanuit de beschikbare vakmensen gedacht. Uitgangspunt is dan de uit te voeren taak en hier worden vakmensen aan gekoppeld. Maar die zijn vaak onvoldoende beschikbaar. Wat dat betreft is een omslag in het denken noodzakelijk: welk procesdeel kan ik eenvoudiger maken via tooling of automatisering? Het MKB kan daardoor meer gebruikmaken van de beschikbaarheid van toepassingen en zo volop bijdragen aan industrieel bouwen”, vertelt Sander Braam.

Op de website van de vakbeurs PREFAB weet Thomas ten Brinke van KTB-Machinery het treffend te verwoorden: “Vaak zijn er niet eens robots nodig, maar kan er gebruik gemaakt worden van simpele, standaard machines die wat geautomatiseerd worden. Met een heel klein budget kan er veel gebeuren. Denk hierbij aan productiehulpmiddelen die de werklast kunnen verlichten. Een speciale aangedreven borstel om beter en sneller schoon te maken. Een tilhulp voor zware delen. Een projector om tekeningen te projecteren in plaats van te meten. Mogelijkheden zijn er alom. Alleen automatisering en optimalisatie komt bij veel mensen over als duur. Het kan niet uit horen we dan vaak. Maar door simpel en klein te beginnen, kan er al snel een goede business case opgesteld worden.”

Strengere stikstofnormen

Het belang van prefabricage wordt volgens Sander ook aangewakkerd door het bericht eind augustus 2023 dat de strikstofnormen nog strenger worden, omdat beschermde natuurgebieden er slechter aan toe zijn dan gedacht. Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Gemiddeld mag in natuurgebieden de komende jaren zo’n 7 procent minder stikstof neerkomen dan tot nu toe, met uitschieters tot 36 procent.

“Door verdergaande prefabricage en bijvoorbeeld de inzet van elektrisch materieel kun je de uitstoot bij natuurgebieden tot een minimum beperken”, zegt Sander. “Prefabricage leidt ook tot minder transportbewegingen. Daarnaast heb je minder vakmensen op de bouwplaats nodig. Dat scheelt ook in transport. Kijk maar eens hoeveel busjes er staan bij een gemiddelde bouwplaats.”

De beperking van de hoeveelheid afval en de mogelijkheden tot losmaakbaar of circulair bouwen maken prefabricage ook een duurzame oplossing. “En je beperkt de overlast voor de omgeving. Je kunt gewoon niet meer om prefabricage heen.”

Parametrisch ontwerpen

Parametrisch ontwerpen is een proces waarbij op basis van data, of relaties tussen onderdelen, een ontwerp kan worden gegenereerd. Op relatief eenvoudig wijze kan een groot aantal varianten worden beschouwd. Hierdoor ontstaat beter inzicht in de mogelijkheden binnen een ontwerp, waardoor zeer snel een beter eindontwerp gerealiseerd wordt. Deze manier van werken laat de laatste jaren een enorme stijging zien. Sander: “Voordeel van parametrisch ontwerpen is ook dat je eenvoudig bijvoorbeeld prefab onderdelen of installaties kan genereren en vertalen naar andere modellen. Doordat relaties tussen de verschillende parameters vast zijn gelegd leggen kunnen er eenvoudiger wijzigingen worden doorgevoerd. Digitalisering biedt dus veel.”

Foto: Olbecon

Vakbeurs PREFAB

Op de Vakbeurs PREFAB zijn de laatste ontwikkelingen te zien op het gebied van prefabricage, ook voor MKB-bedrijven en zelfs zzp’ers. Dat betekent wel dat ze moeten nadenken over de mogelijk veranderende rol die dat voor hen met zich meebrengt. Sander: “Leveranciers van prefab elementen hebben standaarden waarmee ze werken. Dan is het wel noodzakelijk als je daar als architect al in de ontwerpfase rekening mee houdt, waardoor het hele bouwproces sneller kan verlopen. Toeleveranciers kunnen veel waarde toevoegen door in samenwerking met branchegenoten gezamenlijk complete prefab oplossingen aan te bieden. Op de beursvloer zijn veel oplossingen te zien, zoals complete gevelelementen, inclusief isolatie, gevelbekleding en ramen en deuren, maar ook volledige installatie skids én innovatieve prefab toepassingen.”

Sander over het Platform PREFAB: “Dit platform is vier jaar geleden opgezet door het bedrijf 54events, dat beurzen, congressen en andere evenementen organiseert op het gebied van verduurzaming van de gebouwde omgeving, mobiliteit en industrie. Het doel van die activiteiten is vooral laten zien wat er allemaal mogelijk is en dat het in de bouw echt anders kan. Door kennis te delen en netwerken bij elkaar te brengen kunnen we die innovatie versnellen.”

Het Platform PREFAB heeft inmiddels tal van activiteiten opgezet, zoals een opleiding Prefab, Modulair en Industrieel Bouwen (PMI) in samenwerking met de Stichting SKOOB (Kennisoverdracht, Onderzoek en Ontwikkeling bouwprocesmanagement), webinars, nieuwsbrieven, een jaarboek en onderzoeken om de sector te monitoren.

Nationale Energieweek

De vakbeurs PREFAB in de Brabanthallen wordt georganiseerd onder de vlag van de Nationale Energie Week. Gelijktijdig kunnen bezoekers dan ook de vakbeurzen Vakbeurs Energie, Zero Emission | Ecomobiel en Industrial Heat & Power bezoeken. Sander: “Door de beurs PREFAB te koppelen aan bijvoorbeeld Vakbeurs Energie zorgen we voor een duidelijke verbinding met de energietransitie. Ook de leveranciers van warmtepompen op de Vakbeurs Energie maken de koppeling met PREFAB, doordat ze hun techniek integreren in prefab modules. We kunnen gewoon niet meer om prefabricage heen om de toekomstige uitdagingen in de bouw- en installatiesector te beantwoorden. Het thema emissieloos bouwen is terug te vinden in de koppeling tussen PREFAB én Zero Emission | Ecomobiel.”