Een tropische verrassing in het polderlandschap

We moeten natuurlijk alles doen om CO2 uitstoot tegen te gaan. Het getuigt immers van goed rentmeesterschap om de aarde in haar best mogelijke conditie over te dragen aan de volgende generaties. Maar we zien ook dagelijks de gevolgen van de klimaatverandering en daar moeten we misschien ook wel iets mee. Veranderende temperaturen, extreme regenval, stijging van de zeespiegel… een beetje vooruitdenken kan geen kwaad.

Tekst: Ir. Marcel van Mierlo

Rob Buiter maakte een wetenschappelijke analyse van het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Dit is de overheidsinstantie die voor het Rijk het natuur-, milieu- en ruimtebeleid analyseert. Zijn aanbevelingen voor de bouwwereld zijn uitdagend.

Wateroverlast Enschede

Wanneer je bouwt aan de infrastructuur van ons land, kan je rekening houden met de temperaturen en de neerslag van nu. Maar je kunt ook alvast nadenken over het klimaat dat wordt voorspeld. Warmer weer vraagt misschien andere maatregelen vanwege het krimpende en uitzettende metaal van bijvoorbeeld bruggen, en extreme neerslag vraagt extra maatregelen bij het bouwen van tunnels. Dat soort grote infrastructurele werken leg je voor tientallen jaren neer, dus rekening houden met veranderende gebruikscondities is zeker geen luxe.

Extra waterberging in en om de stad ligt voor de hand en dat biedt weer kansen. Wonen op het water is al eeuwenoud, maar dankzij de klimaatverandering heeft het een nieuwe dimensie gekregen. Onder andere vanwege de verwachte toename van hevige regenval moeten planologen bij de stedenbouw meer en meer rekening houden met waterberging. Die berging kan in de vorm van bijvoorbeeld een meer worden aangelegd in nieuwe woonwijken en steeds meer steden ontdekken dat je ‘op’ die waterberging net zo goed huizen kunt bouwen. De zes ‘drijvende kavels’ in de Delftse wijk Harnaschpolder zijn daar een goed voorbeeld van. Daar zijn complete villa’s van meerdere verdiepingen op betonnen bakken gebouwd.

Maar ook in de steden- en huizenbouw moet anders worden gepland. Drs. Willem Ligtvoet van PBL legt uit. “Een van de belangrijke problemen is de toename van hittestress in de steden.” We zullen goed moeten nadenken over het koelen van huizen, om pieken in de sterfte in de zomer te voorkomen. Ook onze steden zullen we anders moeten inrichten. Steden zijn zogenoemde ‘hitte-eilanden’, die al gauw enkele graden warmer zijn dan de omgeving. Dat soort effecten kun je beperken door meer groen in de steden te plannen.

De gevolgen van klimaatverandering voor de bouwwereld zijn divers. Veranderend materiaal gedrag, hitte-eilanden in en om de steden en overmatige regenval vragen om actie. Meer groen en watervilla’s spelen in op die nieuwe werkelijkheid.

Voor de volledige analyse van Rob Buiter, klik hier voor Kosten en kansen van klimaatverandering