Finch Floating Homes

Artikel delen

Manila-bay in de Filipijnen is één van de vele overbevolkte stedelijke delta’s in Zuidoost-Azië. De bevolking heeft elke dag te maken met overstromingen, die worden veroorzaakt door een combinatie van getijden, hevige regenval en bodemdaling. Het overstromingsprobleem wordt steeds erger door klimaatverandering, bevolkingsgroei en de lage kwaliteit van de huidige huisvesting. De vraag naar veilige en betaalbare woningen is dan ook immens, maar beschikbaar droog land is schaars. Finch Floating Homes komt met een drijvende oplossing.

Tekst: Ir. Marcel van Mierlo

Pieter Ham doet via TU Delft Global Initiative promotieonderzoek naar drijvend wonen. Samen met Jurrian Knijtijzer, managing director en oprichter van Finch Buildings en Joran van Schaik, heeft hij Finch Floating Homes opgericht. Ze hebben een eerste prototype gebouwd voor Manila-bay in de Filipijnen. Het doel van TU Delft Global Initiative is om technische kennis in te zetten om problemen in ontwikkelingslanden op te lossen. Dankzij deze samenwerking hebben al verschillende TU studenten onderzoek gedaan in de Filipijnen en bijgedragen aan dit project.

Leven met water

“De belangrijkste oplossing moet worden gezocht in leren leven met het water. Het grote voordeel is dat drijvende huizen niet kwetsbaar zijn voor dagelijkse overstromingen en een droge en veilige plek creëren voor mensen om te leven.” zegt de bevlogen promovendus. Door met lokale betaalbare materialen en lokale (pre)fabricage te werken, is ook schaalvergroting mogelijk. “Op basis van deze principes heeft een proces van co-design en de toepassing van de nieuwste technische kennis geresulteerd in het Finch Floating Homes ontwerp dat betaalbaar en direct lokaal toepasbaar is.”
Het eerste prototype is gebouwd in de gemeente Macabebe in Manila-Bay, op 50 km van de hoofdstad van de Filipijnen. Een Filipijns gezin gaat de woning de komende maanden testen en bewonen. Pieter vertelt met gepaste trots: “De woning is voorzien van meetapparatuur, waarmee het gedrag en de stabiliteit van de drijvende woning in verschillende omstandigheden wordt gemonitord. Ook wordt er goed gekeken naar het binnenklimaat. De woning is speciaal ontworpen voor een tropisch klimaat.” Met de resultaten zal het ontwerp worden geoptimaliseerd.

Lokale prefabricage

De traditionele lokale bouwmethoden in Zuidoost-Azië komen sterk overeen met de moderne manier van duurzaam bouwen. “Ons doel is om milieuvriendelijke woningen te ontwikkelen, die in balans zijn met de omgeving en vele jaren meegaan. Met parametrische simulaties zijn lokale bouwelementen geoptimaliseerd voor de huidige levensstandaard. De computersimulaties zijn gebruikt om daglicht, temperatuur, energieverbruik, natuurlijke ventilatie en het gedrag van de (drijvende) draagconstructie te voorspellen.”
Nederlandse drijvende woningen bestaan vaak uit betonnen (open) caissons. “Dit type constructie werkt goed in Nederland, maar past niet in landen als de Filipijnen. Voornamelijk vanwege een gebrek aan goed transport en zware machines is het onmogelijk om zware betonconstructies te transporteren en te plaatsen.” Het ontwerp bestaat om die reden uit kleinere bouwelementen, die lokaal kunnen worden geprefabriceerd. Een voordeel van het werken met lokaal geprefabriceerde elementen is dat de bouwelementen zijn te bouwen in een droge en beschutte omgeving.

Drijven op gerecyclede vaten

De drijvende fundering bestaat uit gerecyclede kunststof vaten in combinatie met een constructie van hernieuwbare materialen, voornamelijk hout. Pieter legt uit: “Omdat het ontwerp bestaat uit geprefabriceerde modules, kan de drijvende fundering eenvoudig worden uitgebreid tot maximaal acht gebouwen. Door meerdere platforms met elkaar te verbinden, kan een hele drijvende wijk worden gecreëerd.”
Openingen in de gevels en het dak voorzien het gebouw van daglicht en natuurlijke ventilatie. Bovendien beschermen dakranden boven de openingen het gebouw tegen direct zonlicht en zware regenval. Alle openingen en dakranden kunnen worden gesloten om een luchtdicht gebouw te creëren tijdens sterke tyfoonwinden.

Projecten op de tekentafel

Over de toekomst van dit nieuwe concept is Pieter positief: “Ons ontwerp combineert de nieuwste academische kennis over klimaatbestendige huizen met kennis van het plaatselijke klimaat en culturele voorkeuren. We richten ons momenteel op de Filipijnen, maar onze drijvende huizen kunnen een oplossing zijn voor veel andere landen die soortgelijke problemen hebben.” De initiatiefnemers willen in samenwerking met de gemeente Hagonoy in het najaar van 2019 een nieuw project starten: een drijvende wijk van 50 woningen.

Meer informatie: www.finchfloatinghomes.com


Wat kunnen we leren van Finch Floating Homes?

Misschien komen er in Nederland in de toekomst wel drijvende wijken en steden. In Zuidoost-Azië is die vraag nu al actueel. Finch Floating Homes gebruikt de laatste academische kennis over klimaatbestendig bouwen om met lokale prefab huizen te bouwen voor families uit de middenklasse van Manila-bay. De kennis die hier ontstaat over drijvend wonen, zou wel eens de wereld over kunnen gaan.



Boekje SLIM RUIMTEGEBRUIK 2

Ir. Marcel van Mierlo presenteert samen met Nederlandse HandelsUitgaven zijn tweede boek over kleine, duurzame en innovatieve gebouwtjes: SLIM RUIMTEGEBRUIK 2. Het boekje is een bundeling van artikelen, die eerder verschenen in BouwTotaal, schitterend vormgegeven door Ronald Wientjes en met nieuw beeldmateriaal en extra illustraties. De bouwkundig ingenieur, die is gespecialiseerd in kleinschalige architectuur, beschrijft 20 wereldwijd unieke voorbeelden. Het boekje was al te verkrijgen als e-book.

Kleiner en flexibeler wonen en leven groeit snel. De trendbreuk is relatief vers, maar de aanwijzingen zijn sterk. Het aantal eenpersoonshuishoudens stijgt. Marcel voegt hieraan toe: “Bovendien hebben steeds minder jongeren zin om een leven lang de hypotheek van een ruime woning af te lossen. Zij kiezen steeds vaker voor kleinere leefruimte in de stad.” Maar ook het aantal Tiny House bewoners neemt snel toe. Een levensstijl met een kleine footprint en wat eigen grond is hun ultieme droom. Last but not least is er steeds meer behoefte aan kleine ruimtes, zoals schakelbare units, voor studenten, vergunninghouders en starters. In de periferie van klein wonen en leven ontstaan ook nog allerhande innovatieve hutjes en gebouwtjes, zoals tuinkantoortje, mantelzorgwoningen, verplaatsbare slaap-units en nog veel meer.
SLIM RUIMTEGEBRUIK 2 biedt handige handvatten en inspiratie om met klein wonen en leven aan de slag te gaan. Twintig bijzondere projecten, die zijn gebundeld en voorzien van achtergrondinformatie, uitleg over de bouwwijze, schitterende foto’s en prachtige illustraties van de auteur. De voorbeelden variëren van Tiny Houses on wheels tot kleine huisjes op uitklappootjes, van draaiende tuinkantoortjes tot werkruimtes van stroblokken, van boomtenten en boomhutten tot tuinkamers van klei en mobiele hotelkamers. De enthousiaste schrijver vult aan: “Natuurlijk mogen ‘het stulpje met de eigen stoeltjeslift’ van Mike Basich en ‘de fietscamper’ van Paul Elkins niet ontbreken.” Een kleurrijk gezelschap stelt zich voor. Kleiner wonen en leven is geen hype maar een trend: Laat u inspireren door de koplopers!”

Achtergrond auteur

Marcel van Mierlo houdt van zeilen, bijen en kleine gebouwtjes. Sinds 2013 schrijft de auteur maandelijks artikelen en columns over kleine, innovatieve en duurzame gebouwtjes voor vakblad Bouwtotaal in de serie SLIM RUIMTEGEBRUIK. Marcel heeft ook een apart podium opgericht voor kleine bouwsels, zo klein dat ze soms zelfs in de tuin passen: www.levenintuinen.nl en is vaste medewerker bij Klein Wonen Magazine. In 2017 heeft hij samen met Tiny House pionier Marjolein Jonker het platform TinyFindy opgericht, waar vraag en aanbod van Tiny Houses elkaar vinden.

U kunt het boekje voor € 39,95 bestellen via: www.bouwtotaal.nl/slim-ruimtegebruik-2/