Nieuwe eisen rookwerendheid deuren

GND organiseert op 24 juni een webinar over de nieuwe eisen voor rookwerende deuren en wat dit betekent voor brandwerende deuren. Ook de zelfsluitendheid van woningtoegangsdeuren in woongebouwen en de wet kwaliteitsborging (die naar verwachting komend jaar in werking treedt) komen aan bod.

Rookverspreiding

Rookverspreiding bij brand geeft steeds meer overlast. Niet alleen ontstaat er veel schade, moeten hulpdiensten meer en grootschaligere ontruimingen uitvoeren, maar vallen er ook steeds vaker slachtoffers. Achteraf vertellen gebouwgebruikers dat tijdens het vluchten veel last van rook werd ondervonden. Over vuur wordt bijna niet gesproken. Veel rookbeheersingsmaatregelen blijken in de praktijk niet te doen wat ze moeten doen, namelijk ‘rookverspreiding tegen gaan’. Brandwerende deuren in gangen die permanent open staan door een wigje onder de deur, deurdrangers die losgekoppeld zijn omdat ze de doorgang lastiger maken. Het is een combinatie van uitvoeringsfouten, menselijk handelen en gebrekkig onderhoud waardoor deze onveilig situaties ontstaan.

Nieuwe regelgeving

Vanaf 1 juli 2021 moet NEN 6075:2020, ‘Bepaling van de weerstand tegen rookdoorgang tussen ruimten’ een belangrijke verbetering gaan geven en ‘echte’ weerstand tegen rookverspreiding gaan bieden. Hierin is de bepaling van de rookwerendheid beschreven. Deze norm gaat uit van de criteria Sa (bij ‘koude’ rook van 20 ˚C en een druk ≤ 25 Pa; a = ambient) en S200 (bij ‘warme’ rook van 200 ˚C en een druk ≤ 50 Pa). Deze norm wordt per 1 juli 2021 aangewezen in het huidige Bouwbesluit 2012.
Bouwbesluit 2012 vereist wel een rookwerendheid, maar die kun je berekenen op basis van de ‘anderhalf-maal-vuistregel’: als een wand dertig minuten brandwerend is op vlamdichtheid, dan wordt aangenomen dat deze 45 minuten rookwerend is. In de praktijk blijkt dit niet te werken doordat koude of matig warme rook dan onvoldoende wordt geweerd.

Rookweerstand tussen ruimtes en van constructieonderdelen

Het gaat er bij rookwerendheid om dat weerstand tegen de verspreiding van rook van de ene naar de andere ruimte wordt geboden. Deze weerstand wordt uitgedrukt in waarden Ra voor rook van omgevingstemperatuur, en R200 voor rook van 200°C. De rookdoorlatendheid van een constructieonderdeel zoals een deur-kozijncombinatie wordt uitgedrukt in Sa en S200. Tot op heden zijn deze nog niet veel terug te vinden in bestek en tekeningen.
Hierdoor worden deurenfabrikanten regelmatig door de aannemer in de hoek van adviseur gedrukt en moeten zij verantwoording nemen voor de vaak tegenstrijdige eisen. De deurfabrikanten zorgen dat hun producten aan de eisen voor constructieonderdelen voldoen. Voor de adviesbureaus is de taak weggelegd de nieuwe bouwbesluiteis om te zetten in de gebouwplattegronden.

Rookeisen niet voor bestaande bouw

Probleem blijft nog wel dat de nieuwe regels voor nieuwbouw gelden en niet voor bestaande bouw. In de bestaande bouw is het verstandig om bij renovatie of verbouw ook rookwerende maatregelen te nemen.

Zelfsluitendheid woningtoegangsdeuren in woongebouwen

Het zorgdragen voor de zelfsluitendheid van woningentreedeuren in woongebouwen wordt per 1 juli 2021 verplicht. Uit het grootschalig praktijkonderzoek uit 2019 naar rookverspreiding in woongebouwen is het al bestaande inzicht versterkt dat het bij brand in een woongebouw met inpandige gangen essentieel is dat de voordeur van de betreffende woning naar de gang na ontvluchting zo snel mogelijk weer gesloten wordt. Hiermee wordt in belangrijke mate een verdere verspreiding van rook naar de gang beperkt, en daarmee voor iedereen langere tijd beschikbaar blijft als vluchtweg. Ook wordt hiermee de rookverspreiding naar de overige appartementen beperkt – mits andere bewoners de voordeur gesloten houden – waardoor deze bewoners langer veilig in hun eigen woning kunnen blijven.
De nieuwe nieuwbouweis maakt het voor gemeenten verder mogelijk om zelfsluitende deuren voor te schrijven bij bestaande woongebouwen zoals seniorencomplexen. Dit kan met het bestaande artikel 13 Woningwet op basis waarvan gemeenten de mogelijkheid hebben om de eigenaar van een bestaand woongebouw te verplichten een bestaand gebouw aan te passen tot een hoger niveau, waarbij het nieuwbouwniveau van het Bouwbesluit 2012 de bovengrens vormt. Dit zal dan door de gemeente goed en specifiek voor de situatie in dat woongebouw moeten worden gemotiveerd.

Zekerheidslabel

In 2016 is het GND-zekerheidslabel geïntroduceerd dat, behalve de brandwerendheid (0, 30, 60, 90 minuten), ook de rookwerende (0, Sa of S200) prestatie van de deur aangeeft. Dit label is voorzien van een QR-code die eenvoudig met een smartphone uit te lezen is. Er is een aantal strenge eisen waaraan moet worden voldaan. De deur moet:

1. voldoen aan de brand- of rookweerstand vereisten van het huidige Bouwbesluit;
2. gemaakt zijn door een GND-aangesloten bedrijf;
3. getest zijn door een geaccrediteerd testinstituut op het gebied van brand en rookwerende deuren en deurkozijnen.

Dit sluit goed aan bij de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, die onder de Omgevingswet valt en naar verwachting 1 januari 2022 inwerking treedt.