Vergrijzing en de bouw: kan er voldoende passende woonruimte gerealiseerd worden?
Ruim een half miljoen ouderenwoningen zijn er nodig om de vergrijzingspiek van 2040 het hoofd te kunnen bieden, aldus ABF Research. Hoewel verschillende, recente, onderzoeken licht afwijkende cijfers tonen, is één ding duidelijk: de bouwopgave is enorm. Hoe kunnen er toch voldoende passende woningen gerealiseerd worden?
Dat het aantal ouderen tussen nu en 2040 sterk groeit is bekend. Het aantal 75-plussers verdubbelt bijna naar 2,6 miljoen. En het aantal 90-plussers neemt toe met maar liefst 151% (naar 318.000), aldus het RIVM. En hoewel dit ook betekent dat de zorgvraag groeit, stijgt het aantal verpleeghuisplekken niet voldoende mee. Deze groeiende en veranderende zorgvraag maakt dat er steeds meer geschikte woningen nodig zijn. Ouderen die niet kunnen, of willen, verhuizen, zijn genoodzaakt om hun ongeschikte woning (zelf) geschikt te maken. Hiervoor kunnen zij gebruikmaken van reeds bestaande innovaties, zoals een traplift. Of door de woning waar nodig te verbouwen voor een grote toegankelijkheid.
Bestaande bouw transformeren
Lukraak gelijkvloerse woningen bijbouwen is niet de oplossing. Om écht geschikt te zijn moet een ouderenwoning niet alleen levensloopbestendig zijn, maar moet de woning ook dicht bij belangrijke voorzieningen gebouwd worden. Om op korte termijn toch veel woningen te kunnen creëren, kan bestaande bouw een oplossing bieden. Het ombouwen van leegstaande kantoorpanden (ruim 10% van alle kantoorpanden) en het splitsen van woningen behoren tot de mogelijkheden.
Voor bestaande bouw waar een trap voor scheiding van woonruimtes zorgt, ligt een grote verantwoordelijkheid bij gemeenten. Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn zij immers belast met de verantwoordelijkheid om burgers te ondersteunen in het zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Vanuit deze wet verstrekt de gemeente bijvoorbeeld een traplift vergoeding, hulp in de huishouding en thuiszorg.
Nieuwbouw
Hoewel het transformeren van bestaande bouw een belangrijke bijdrage kan leveren, zal het niet de enige oplossing zijn. De opgave vraagt daarom ook om creativiteit van de bouwsector. Om (nieuwe) oplossingen te bedenken en uit te voeren om op korte termijn voldoende geschikte woningen te creëren. Dat kan door bestaande concepten verder uit te werken of door in overleg met de doelgroep en belangenorganisaties tot nieuwe ideeën en uitvoeringen te komen. Door zowel de bestaande bouw als nieuwe oplossingen optimaal te benutten, kan er voldoende geschikte woonruimte gecreëerd worden.
