Je vak bijhouden bij de Tegel Academy

“Tegelwerk moet er natuurlijk strak, vlak en mooi uitzien. Maar we mogen de belangrijke functies van tegelwerk ook niet vergeten, zoals begaanbaarheid, afneembaarheid en waterdichtheid. Schades door verkeerde uitvoering kunnen groot zijn”, zegt Ton Borrenbergs. Hij is voorzitter van NITA. Daarnaast is hij docent bij een aantal gespecialiseerde MBO-tegelzettersvakopleidingen, technisch adviseur bij brancheorganisatie BOVATIN en heeft hij zijn eigen tegelzettersbedrijf.

NITA is aangesloten bij de Europese koepel van Innovatieve Tegelacademies EITA. Kortom: er is regelmatig Europees overleg met vakgenoten, waardoor er veel kennis wordt ontsloten. Dat Europese contact was ook de aanleiding tot de oprichting van NITA eind vorig jaar: “Ik kwam in contact met Peter Goegebeur, nu bestuurslid van NITA. Hij is secretaris van de Belgische Innovatieve Tegel Academy BITA en oprichter van de EITA. Zo ontstond bij mij het idee om ook in Nederland een Innovatieve Tegel Academy op te richten. Overigens is Goegebeur ook voorzitter van het Technisch Comité van de Europese federatie van tegelbrancheorganisaties EUF. Ik ben daar nu vice-voorzitter.”

Kennis delen

Volgens Borrenbergs biedt de aansluiting bij EITA en EUF kansen om kennis te delen met landen als Oostenrijk en Duitsland, waar tegelzetter nog echt een ambacht is met hoog aanzien. Daar wordt ook niet gemarchandeerd over prijzen: het moet gewoon goed zijn. Hier wordt ook nog gewerkt volgens het ‘Meester-Gezel-Leerling’ model dat in Nederland vroeger eveneens werd gehanteerd. In het oude model loopt de ‘leerling’ mee met de ‘meester’ om zich het beroep langzaam eigen te maken. De leerling wordt gezel, en mag zich na vele jaren meester noemen. Met de Beroepsbegeleidende Leerwegtrajecten (BBL) in het mbo heeft Nederland een eigen variant van het duale systeem, maar op veel kleinere schaal dan in Oostenrijk en bijvoorbeeld Zuid-Duitsland. Bovendien neemt het aantal BBL-leerlingen de afgelopen jaren af, vooral omdat Nederlandse bedrijven niet zo happig zijn op het betalen van opleidingen.

“We denken nu weer met weemoed terug aan de oude LTS en gaan tegenwoordig in de Alpenlanden en Duitsland kijken hoe het ook al weer moet”, zegt Borrenbergs. Het valt hem dan ook op dat bij de WorldSkills (wereldkampioenschappen voor beroepen, zoals tegelzetten) bijna altijd jonge vakmensen uit de Alpenlanden of Aziatische landen winnen. “Maar we zitten inmiddels wel dicht tegen de top aan”, aldus de NITA-voorzitter.

Workshops

Bij de NITA kunnen tegelzetters hun ‘skills’ verhogen, door het volgen van middagcursussen bij het NOA-opleidingscentrum in Veenendaal. “We starten dan om 16:00 uur, zodat iedereen gewoon die dag kan werken. Om 18:00 uur halen we Chinees”, zegt Borrenbergs. In maart waren er drie van dergelijke cursussen: ‘De geheimen van de XXL-platen’, ‘Ondergronden herkennen, testen en beoordelen’ en ‘Actuele juridische basiskennis voor tegelzetters.’

Voor de kosten hoeft een tegelzetter het niet te laten: BOVATIN-leden mogen ieder jaar een eerste cursus gratis volgen. Een volgend ticket kost telkens € 75,-. Niet leden betalen hetzelfde bedrag, maar hun eerste ticket is ook € 75,-. Voor € 275,- (niet-BOVATIN-leden € 375,-) per jaar kan men onbeperkt cursussen volgen. “Als je dat afzet tegen het mogelijk voorkomen van schadeclaims en efficiënter werken tegen lagere faalkosten, dan heb je die bedragen er zo weer uit”.
Het aantal cursussen wordt gestaag uitgebreid. “We denken onder meer ook aan vakreizen naar bijvoorbeeld Barcelona, het werken met gereedschappen in samenwerking met leveranciers en kwaliteitsborging. En dat kunnen ook cursussen op locatie zijn”, aldus Borrenbergs. Binnenkort worden de volgende cursussen bekend gemaakt. Die zijn te vinden op www.nitacademy.eu

WorldSkills

BOVATIN en WorldSkills Netherlands, de organisator van vakwedstrijden in het (v)mbo, hebben een drie-jarige samenwerkingsovereenkomst ondertekend om het vak tegelzetten meer te promoten en daarmee de instroom voor dit vakmanschap te verbeteren. Met vakwedstrijden worden de aantrekkelijke kanten van het tegelzettersvak getoond. Op deze manier wordt, zo verwachten de contractanten, bovendien gestimuleerd dat de tekorten in de beroepsgroep en op de arbeidsmarkt verminderen.

“In Nederland kennen we een tekort aan goed opgeleide tegelzetters. Juist nu de arbeidsmarkt weer aantrekt merken we niet alleen een tekort aan tegelzetters in de bouw, maar ook dat de instroom van jonge nieuwe vaklieden stagneert. Een paar jaar terug waren er slechts vijftig tegelzetters in opleiding. Nu zijn dat er, mede dankzij een campagne van BOVATIN, zo’n honderd. Maar dat zijn er nog altijd honderd te weinig”, aldus Gerard Reus, voorzitter van BOVATIN.
Door de structurele samenwerking met WorldSkills Netherlands hoopt BOVATIN bij de jongeren in het vmbo en mbo de aantrekkelijke kanten en de ontwikkeling van het beroep en materialen te laten zien en de instroom voor het beroep te verhogen.