Tweede ring Heracles Stadion voorzien van textielgevel
Bij een nieuwe gevel voor een gebouw denken velen aan een ingewikkelde renovatie of aan een extra voorzetgevel. Veel minder vaak wordt gedacht aan textielweefsels die als vernieuwde gevel kunnen dienen. Dat is wel gek, want het verschil tussen gevels van harde materialen als beton, geperforeerd staal en gecoate textielweefsels is amper te zien. Het verbouwde stadion van Heracles in Almelo is daarvan een mooi voorbeeld. Hier heeft Poly-Ned de tribunegevel, met een hoogte van 11 meter, van een strakke gevel voorzien.
Tekst: Harmen Weijer
Foto’s: Poly-Ned
Het eigen voetbalstadion was dan ook hard toe aan een forse uitbreiding. Daarop is een tweede ring gebouwd op de bestaande eerste ring. Om de gehele ring winddicht af te sluiten koos bouwonderneming Akor uit Rijssen aanvankelijk voor metaalplaten. Maar de leverancier van deze platen liep aan tegen het ronde ontwerp van deze gevel. Want dat zorgde vooral in de vier hoeken van het stadion, waar zowel verticale als horizontale rondingen gerealiseerd moesten worden, voor te hoekige vormen. De architect vond dat niet mooi, en de meerprijs stond Heracles allerminst aan.
Hoogwaardige lasverbinding
Dat was het moment dat Poly-Ned om de hoek kwam kijken, vertelt directeur Simon Visser van Poly-Ned. “We hadden al een aardige trackrecord, projecten als het Olympische schaatsstadion van Sotchi waar we isolerende onbrandbare textiele plafonds hebben aangebracht tot de gevel van het kantoor van Rijkswaterstaat aan de A12 in Utrecht en onlangs de gevel van de nieuwe productielocatie van Aston Martin in Engeland van 200 bij 10 meter. Het Heracles stadion is wel ons eerste voetbalstadion, naast de wel bekende tribune overkappingen bij diverse clubs.”
Het start met een ontwerp en engineering waarbij de radius van de totale ring is meegenomen. Daarop zijn de textielpatronen in de eigen productiehal in Steenwijk gesneden en aan elkaar gelast. “Dat gebeurt door middel van een hoogwaardige las, die met hoge druk de patronen aan elkaar verbindt. Bij het Heracles stadion gaat het om banen van 11 meter hoog en 5 meter breed, die dus uit meerdere patronen in elkaar zijn gelast. Het in het ontwerp verwerkte bolle patroon komt bij het bevestigen naar voren. En hoewel het polyester doeken zijn, staan ze zo strak, dat ze als staal ogen.”
De in totaal circa 5000 m2 textielgevel is in Steenwijk op rollen verpakt en naar Almelo vervoerd. Daar zijn ze één voor één opgehangen. Met tientallen speciaal ontwikkelde rvs veren zijn de doeken ingehaakt aan de stalen constructie van de tribunegevel. Omdat de textielweefsels voorzien zijn van een aluminium coating is het effect verbluffend: het lijkt alsof hier stalen platen zijn opgehangen, want de veren zijn amper zichtbaar.
Textielarchitectuur
Deze manier van gevelbekleding noemt Visser niet voor niets textielarchitectuur. “Architectuur benadrukt namelijk de permanentie van deze gevel- en gaasweefsels. Ze kunnen namelijk jarenlang aan de gevel bevestigd worden volgens de geldende bouwnormen. Een gevel krijgt een totaal ander aanzien en lijkt vernieuwd na het aanbrengen van een textielgevel.”
Poly-Ned heeft recent nog een noviteit ontwikkeld, een nieuw montagesysteem op basis van aluminium extrusie profielen. “Het bleek namelijk dat na windtunneltesten die we hebben laten uitvoeren dat de randbelasting vanuit gevels van textiel erg laag is. Hieruit hebben we een nieuwe benadering ontwikkeld om onze gaasweefsels te bevestigen.” Daarnaast geldt dat deze profielen ook door derden kunnen gemonteerd met technische ondersteuning en engineering van Poly-Ned.
Het systeem bestaat uit twee profieldelen: één deel wordt direct op iedere achtergrond van een gevel gemonteerd, terwijl het tweede deel het gaasweefsel hierin vasthaakt in combinatie met een rvs spanveer. “Hierdoor is een compleet stalenframe, die normaal aan of voor de gevel zou moeten worden bevestigd, niet meer nodig. Dat scheelt behoorlijk in kosten. Bovendien is op deze manier de nieuwe gevel een stuk strakker doordat er grote aaneengesloten vlakken gemaakt kunnen worden.”
Visser merkt dat de vraag naar deze manier van gevelrenovaties sterk aantrekt, vooral omdat men ziet dat textiele- of zogenaamde membraangevels zich ook na jaren prima houden. “We hebben al in 2006 het eerder genoemde kantoor van Rijkswaterstaat aan de A12 in Utrecht van gaasweefseldoeken voorzien. Onder andere dit project bewijst dat textielarchitectuur een permanente oplossing kan zijn voor een nieuwe gevel.”
Mooie referentie’s
Bij het Britse autobedrijf Aston Martin is men dusdanig overtuigd, dat na een eerdere gevelrenovatie van hun testcentrum aan de Nürburgring in 2008, ook hun nieuwste productie locatie in St. Athan van een textielgevel is voorzien. “We ontwikkelen deze toepassing van gaasweefsels onder andere met de Franse producent van composiet materialen SergeFerrari. Veel onderzoek is gedaan naar de volledige recycling van de basis materialen bij het einde van de levensduur. Dat is een van de redenen dat we een deel van de nieuwe buitengevel van de Arena van dit soort gaasweefsels voorzien. In dit project wordt in vier fasen telkens circa 900 m2 textielgevel, geheel rondom het stadion, aan de buitenkant gerealiseerd.”
LEDtex in samenwerking met Philips
Na 3 jaar ontwikkeling is er een nieuwe cross-over met Philips gerealiseerd: het zogeheten LEDTex. “Dat zijn PVC-gecoate gaasweefsels, verweven met metaaldraden. In deze LEDtex panelen zijn LED-nodes opgenomen in de pixeldichtheid die gevraagd wordt. Op deze manier wordt een lichtgewicht LED-drager gerealiseerd voor levensgrote LED banners aan de gevels, denk aan bijvoorbeeld de Ziggo Dome”, aldus Visser.
Meer informatie: www.polyned.nl.
