Brette Haus: Origami kunstenaars uit Letland

Als kleding in je koffer moet, is vouwen een logische oplossing. Maar woningen inklappen om te vervoeren, ligt minder voor de hand. Gennadii Bakunin en zijn team laten zien, dat het gewoon kan. Hun kleinste hutje met een gebruiksoppervlak van 21 m2, kan worden opgevouwen tot een pakketje van 2,4 x 3,0 x 2,9 meter (l x b x h). Applaus voor de uitklapkunstenaars.

Tekst: Ir. Marcel van Mierlo

“Als ik naar kleine gebouwtjes kijk, moet ik gelijk denken aan transformeerbare huizen. Containers en modulaire prefab woningen vind ik mooi, maar ik heb altijd het gevoel dat ik iets mis”, zegt Gennadii Bakunin, CEO en oprichter van Brette Haus. “Ik vind de containers niet echt duurzaam en ze zijn vaak smal. Bovendien zijn de modulaire modules vaak maar traag te demonteren.” De vouw pionier heeft daarom een manier gezocht om een flinke ruimte toch in zijn geheel draagbaar te maken.
Cross Laminated Timber (kruislings gelaagd hout) blijkt dé oplossing te zijn. Gennadii zegt: “De technologie is relatief nieuw en het is de enige technologie die het mogelijk maakt om dynamische belastingen en hout te combineren.” Het boek ‘Nomadic Living’ van Sibylla Kramer vormt zijn inspiratiebron. Na de eerste kennismaking met het boek is hij direct aan de slag gegaan met de ontwikkeling van het vouwhuis, samen met medeoprichters Sergey Khachiyan en Vladimir Dudin. Het resultaat, Brette Haus, spreekt tot de verbeelding.

Slaapcabines, compacte cafés en sauna’s

De gedreven ondernemers komen er snel achter dat de toepassingsmogelijkheden van Brette Haus legio zijn. Marktonderzoek leert dat er nogal wat industrietakken zijn, die behoefte hebben aan verplaatsbare verblijven. Denk bijvoorbeeld aan campings, glampings en kleine hotels, maar ook landbouwaccommodatie voor seizoenarbeiders en verblijfruimte voor evenementen, zoals beurzen en festivals. “Maar ook als thuiskantoor kan je denken aan een verplaatsbare unit.”
Als eerste zijn er slaapcabines voor hotels gemaakt. “Het moeilijkste was om tegelijkertijd de vouwfunctie te realiseren en aan wind-eisen te voldoen.” Nadat het eerste huisje is gebouwd, zijn de bouwplannen aangepast voor ander gebruik, zoals een compact café en sauna. “En nu zijn we klaar om alle aanvragen te behandelen en te produceren.”

CLT is een uitkomst

“Het voordeel van het vervaardigen van wanden met behulp van CLT is dat de fabriek lange meerlagige wanden print”, zegt de gepassioneerde Gennadii. “Dwarslaminering compenseert de spanning tussen lagen en maakt het mogelijk om overal een gat te maken voor een raam of een deur. We hebben bijvoorbeeld verschillende ontwerpen voor platte daken gemaakt, die ook opvouwbaar zijn en dat kan niet met veel andere technologieën.”
Brette Haus is groot voorstander van hout, omdat het een recupereerbaar materiaal is. “Laten we zeggen dat het kruislings gelamineerde hout het beton van de toekomst is.” CLT wordt door de vouwpioniers gebruikt voor vloeren, wanden en plafonds. “En dat is 90% van de gebruikte materialen. De deuren en ramen zijn ook van hout.” CLT gaat volgens de bouwers minimaal zo’n 20-30 jaar mee als je het om de vijf jaar op de juiste manier onderhoudt. Voor de huizen geldt, dat ze berekend zijn op honderd vouwcycli of tien jaar als het hout wordt behandeld volgens de instructies.

Volledig ingericht geleverd

De huizen komen aan met geprefabriceerde sanitair en elektrotechniek. Zo is er een doucheruimte, een wastafel en een toilet. En de keukenhoek is voorzien van een kookstel en een gootsteen. Gennadii zegt: “Onze standaarduitvoering bevat geen kookfornuizen of open haarden, maar dat kan eenvoudig worden toegevoegd.”
Bij levering gaat Brette ervan uit dat de eigenaar aansluitingen voor water, riolering en elektriciteit heeft. Toch kan ook elk huis zonder apparatuur op aanvraag worden gemaakt. “We hebben ook een lijst met extra opties voor klanten die geen stroom hebben of volledig off-grid willen gaan. We kunnen bijvoorbeeld zonnepanelen of een afvalsysteem installeren of zelfs een volledige smart house realiseren.”

Acht weken bouwtijd

Het kost minder dan acht weken om de huizen te vervaardigen: “Van vooruitbetaling tot installatie, wat bij de prijs is inbegrepen.” Vervolgens duurt het drie uur om het gebouwtje op locatie te installeren, inclusief aansluitingen. Het is dan wel noodzakelijk dat de plek waar het hutje komt te staan volledig geëgaliseerd is.

Wat kunnen we leren van Brette Haus?

Prefab is mooi, maar hoeveel werk heb je nog op de bouwplaats om de onderdelen in elkaar te zetten? En helemaal 3D gereed aanleveren neemt weer erg veel ruimte in tijdens het transport. Out of the box denken, dat is wat ze doen bij Brette Haus. Je krijgt een pakketje geleverd, dat je zelf kan uitklappen en aansluiten op de voorzieningen. Met een slim ontwerp, een paar stevige scharnieren en een constructie van Cross Laminated Timber hebben de Origami kunstenaars uit Letland een nieuwe manier van bouwen gelanceerd. Minimale werkzaamheden op de site, minimale ruimte inname tijdens transport.