Nieuwe kansen in circulaire economie

Tekst: Cor van Dijken, Stichting Building for Good en Gertjan Bruins, Accountmanager bij Altena Steenhandel

Altena steenhandel levert naast de stenen, onder meer ook Isohemp kalkhennep blokken.

Binnen het thema ‘Isolatie’, neemt Stichting Building for Good u mee naar Altena Steenhandel in Kampen. Altena is partner van Stichting Building for Good en behoort tot de koplopers in de bouw. Maar wat onderscheidt deze leverancier van andere?

Stichting Building for Good

Building for Good (BFG) is een publiek/private stichting die door projecten en proeftuinen aan te jagen, de transitie wil versnellen. Dit doet zij niet alleen, maar met een grote groep koplopers in de markt! Leveranciers, producenten, bouwers, juristen, architecten, maar ook verschillende lagen van de overheid, werken hierin samen. Het doel onder leiding van founders Cor van Dijken en Karlijn Schuttelaar is: circulaire economie!

Gertjan Bruins, Accountmanager Altena (links) en Cor van Dijken, Building for Good (rechts): “De transitie naar de Circulaire Bouweconomie is voor Altena geen bedreiging, maar juist een kans.”

Altena Steenhandel

Altena Steenhandel levert al meer dan 300 jaar gevelstenen, dakpannen en ruwe bouwmaterialen, zoals metselmortels en isolatietoepassingen. Naast de steenhandel heeft Altena Groep ook een bedrijf voor materialen voor het vlakke dak: Altena Dakspecialiteiten. Denkend aan duurzaamheid moet je hierbij denken aan oplossingen voor groendaken en gebruiksdaken, en naast bitumen en EPDM aan een dakbedekking van het circulaire POCB: Universal.

De derde loot aan de Groep is Altena Infra-materialen. Deze afdeling onderscheidt zich in de markt door zelfstandig als handelaar ook duurzame producten te ontwikkelen. “Hierbij kun je denken aan dijk- en oeverbescherming, bermverharding, waterbuffering en vervangers voor tropisch hardhout”, vertelt Gertjan Bruins, accountmanager bij Altena. “Maar als verkoper van de steenhandel hou ik mij het meeste bezig met alles voor gevel en hellend dak.”

Showroom Altena Steenhandel.

Circulaire Bouweconomie

Wie denkt dat een steenhandel alleen stenen verkoopt heeft het bij het verkeerde eind. “Ook wij moeten voldoen aan de klimaatdoelstellingen die worden opgelegd vanuit de overheid”, aldus Gertjan. We zien daarnaast een groeiende vraag naar duurzame bouwsystemen binnen de traditionele steentjes cultuur in Nederland. Hierbij moet je denken aan oplossingen voor voornamelijk geïsoleerde gevels in combinatie met steenstrips. Voorbeelden zijn Isosystems (prefab gevelisolatie voorzien van steenstrips), E-Board, Scanrock (compleet circulair geïsoleerde gevel met gebakken steenstrips) en droogstapelsystemen.

Specialisatie in biobased bouwvormen

Altena steenhandel heeft zich gespecialiseerd in alles wat met de gevel en het dak te maken heeft. Gertjan: “Naast de stenen leveren wij ook al meerdere jaren Unidek dakelementen, Juwö poroton blokken, Solinso esthetische zonnepanelen, Pavatherm houtwol isolatie en Isohemp kalkhennep blokken. Zoals al eerder gezegd hebben wij ook meerdere (circulaire) gevelsystemen in ons assortiment.”

“We zijn continu op zoek naar nieuwe innovaties en ontwikkelen zelf nieuwe producten die we vervolgens zelf op de markt brengen. De circulaire bouweconomie is voor ons zeer belangrijk en dus ontwikkelen we circulaire producten. We zien dat de sector op zoek is naar verandering”, aldus Gertjan. Samen met de opdrachtgever zoekt Altena naar nieuwe innovaties en draagt oplossingen aan. “Ook denken we na over nieuwe bouwconcepten. Samen met de stichting Building for Good hopen wij hier een volgende stap in te zetten”.

“Dit is ook de kracht van de stichting”, vult Cor van Dijken aan. “We kunnen ervoor zorgen dat innovaties sneller de bouwsector bereiken door ons netwerk aan te spreken, maar ook door de realisatie van de proeftuinen. Innovaties hebben vaak een lange weg af te leggen omdat wetgeving erg traag verloopt.” Stichting Building for Good werkt samen met een sterk netwerk van professoren, notarissen, juristen en advocaten om er zo zorg voor te dragen dat innovaties standhouden op de lange termijn.

Altena biedt veel innovatieve producten aan in de markt. “Met sommige innovaties zijn we simpelweg te vroeg op de markt gekomen. Door het onbekende is het moeilijk om deze producten te verkopen en we zien dan vaak dat partijen geneigd zijn om terug te grijpen naar wat ze wel kennen”, aldus Gertjan. “Het kost ons meer tijd om duurzame alternatieven aan te bieden, maar dit maakt ons werk wel leuk. We nemen hierbij de klant graag mee om aan te tonen dat duurzamere circulaire alternatieven gelijkwaardig of vaak beter zijn dan traditioneel.”

Remmende kracht van regelgeving

“Naast onbekendheid hebben we ook te maken met de papieren tijger in de circulaire bouweconomie”, geeft Gertjan aan. Bepaalde producten met een hoge milieu-impact scoren soms beter dan biobased producten. Met name in de isolatiebranche komen we deze casussen veel tegen, geeft Gertjan als specialist in natuurlijke bouwisolatie, met specialiteit hennepvezels, aan. “Bij isolatie is het belangrijk dat de gehele levenscyclus en prestaties in kaart gebracht worden. Denk hierbij aan de LCA van een product, maar ook de gebruikersconditie. Nogal te vaak zien we dat er voornamelijk gekeken wordt naar de warmte die je binnenhoudt en niet naar het totaalplaatje, met hierin de uitstoot bij productie, faseverschuiving, gevoeligheid voor vocht, geluid en recyclebaarheid. Bepaalde producten scoren beter op papier, dan dat ze daadwerkelijk in de praktijk doen. Persoonlijk vind ik dit erg frustrerend, maar vooral misleidend”, geeft Gertjan aan.

Hennep

Gertjan: “Hennep is een persoonlijke passie van mij. En voordat iedereen nu denkt dat ik de hele dag ‘happy’ met hennep door het leven ga, die zit ernaast. We hebben het hier namelijk over de industriële vezelhennep. Ik ben ervan overtuigd dat hennep zowel voor onze agrarische sector, onze voedselindustrie de kledingindustrie maar ook zeker voor de bouwsector van toegevoegde waarde is. Deze plant en de producten die ervan gemaakt kunnen worden hebben unieke eigenschappen waar we meer gebruik van moeten gaan maken. Het is niet alleen een keus voor gezond bouwen maar een keus voor een gezonde en duurzame economie”.

Kalkhennep blokken die worden verkocht komen van een partner van Altena, Isohemp uit België. Het woord zegt het al, kalkhennep is een combinatie van hennep en kalk. Door de unieke eigenschap van de hennepplant kan het product goed worden ingezet bij dampopen bouwen. De hennep zorgt hierbij voor vochtregulatie. Daarnaast heeft het een hoge isolatiewaarde en misschien wel net zo belangrijk: een hele hoge faseverschuiving. Bij renovatie, maar zeker ook bij nieuwbouw kun je met kalkhennep zorgen voor een woning met een laag energie verbruik en hoog comfort gehalte. Nu gebruikt Altena voor het dak vaak nog traditionele isolatie of houtwol. Echter is Altena ook betrokken bij initiatieven om dit met hennep-wol-isolatie te gaan doen. Met deze producten kun je dan de complete woning met hennep isoleren.