De leemwoning van Nadja en Ilja
In Minitopia in Den Bosch wordt geëxperimenteerd met nieuwe woonvormen. Bewoner Nadja van Griendt: “Naast de ongeveer 30 huizen die met eigen geld zijn gebouwd, is er ook een samenwerking ontstaan tussen Rezone, de bedenkers van Minitopia, en de Bossche woningcorporatie Zayaz. Een aantal huurders kon kiezen uit een zelfbouwpakket of een bewonersbudget van € 30.000,- per woning.”
Tekst: Ir. Marcel van Mierlo
De samenwerking tussen Rezone en woningbouwvereniging Zayaz is ontstaan om het experimenteren met wonen en bouwen meer te verbreden. De Bossche woningcorporatie heeft zes huurders gevonden, die zelf een klein huurhuisje wilden bouwen in Minitopia. Nadja legt uit: “Woningcorporaties merken dat mensen niet altijd meer de gebruikelijke eengezinswoning willen. Er is meer vraag naar kleiner, tijdelijk, duurzaam of goedkoper wonen. In Minitopia wordt geëxperimenteerd met deze nieuwe woonvormen.”
De zes huurders konden kiezen voor een zelfbouwpakket of een bewonersbudget van maximaal € 30.000,-. “Met dit budget ontwierpen en bouwden de huurders zelf de woning. De hoogte van de huurprijs is afhankelijk gemaakt van de hoogte van het gebruikte bewonersbudget.” Ze konden ook kiezen voor het zelfbouwpakket, dat uitging van een bestaand bouwconcept. De huurder moest dan wel zelf zorgen voor de afbouw van de buitenkant en de binnenkant.
Drie hexagons als plattegrond
Nadja heeft samen met Waiworrie een demontabel huisje van strobalen en leem gebouwd. Het huis meet aan de binnenkant 51 m2. Inclusief de muren is de oppervlakte 60 m2. Nadja: “De voetprint mocht precies 60 m2 zijn, daar hebben we ons netjes aan gehouden.”
De woning is opgebouwd uit drie units. Iedere unit is een hexagon, zeshoek. De constructie is van Douglas. Het houten frame is opgevuld met op maat gemaakte stroblokken en de muren zijn afgewerkt met drie lagen leem. Het dak heeft een flinke overstek om de lemen muren te beschermen. De rest van de materialen, zoals ramen en deuren, zijn hergebruikt om het huisje zo duurzaam mogelijk te maken.
De toekomst
Nadja is één van de twee gelukkigen die zelf het huis mochten ontwerpen met het bewoners budget, met de daarvoor aangewezen € 30.000,-. “Het bouwen duurde wel veel langer dan de beoogde drie maanden. Na zes maanden was het huis wind- en waterdicht, en nog zes maanden later functioneerde het huis naar behoren. Mijn huurprijs is € 500,- per maand geworden, want ik heb het volledige budget benut om het huis te bouwen.”
Nadja en haar zoon Ilja wonen inmiddels met veel plezier in hun strowoning: “Het is heerlijk wonen in ons zelf gecreëerde stropaleis. Maar er zijn altijd klussen, die geklaard moet worden. Ik wil bijvoorbeeld nog een lichtgekleurde kalklaag aanbrengen aan de buitenkant, om het huis nog beter te beschermen tegen ons natte klimaat.”
Minitopia
Minitopia is een initiatief van Tessa Peters (artistiek leider) en Rolf van Boxmeer (architect). Sinds 2016 werken zij aan antwoorden op toekomstbestendige woonvraagstukken in samenwerking met bewoners, gemeenten, woningcorporaties, bouwbedrijven, digitale werkplaatsen en andere organisaties.
Minitopia staat voor de vrijheid om je eigen woonwens te realiseren. Met duurzame woonvormen die compact, flexibel, kant en klaar of modulair zijn. Op verschillende plekken in Nederland zijn inmiddels Minitopia woonlocaties. Hier kan je zien hoe innovatieve, duurzame woonvormen in de praktijk tot stand komen en hoe samenleven met ruimte voor solidariteit en saamhorigheid organisch ontstaat. “Door samen te verbeelden hoe de vormgeving van woningen en woongebieden flexibeler kan, bouwen wij aan een circulaire toekomst.”
Naast nieuwe woonlocaties en woonvormen in Eindhoven, Den Bosch, Sprang Capelle, Dongen en Roosendaal, leidde het werk van Rolf en Tessa ook tot het boek Minitopia. Ruimte voor je woonwens (publicatie 4 december 2020).
Wat kunnen we leren van Nadja?
Als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg. Een tegeltjes wijsheid, die iedereen kent. Nadja wil iets anders en grijpt de kans, die Zayaz en Minitopia haar bieden om een eigen huurwoning te bouwen, met beide handen aan. Een fantastisch vrijstaand huisje van stro en leem met een huurprijs van € 500,- per maand in Den Bosch is het resultaat. Haar durf wordt beloond!
BouwTotaal en Slim Ruimtegebruik
Sinds 2013 laat ir. Marcel van Mierlo in iedere uitgave van BouwTotaal een oplossing zien van slim ruimtegebruik. Inmiddels zijn al meer dan 80 kleine gebouwtjes door hem in de spotlights gezet, variërend van Tiny Houses tot tuinkantoortjes en van muziekstudiootjes tot ruimte voor mantelzorg. De eerste 60 artikelen zijn verzameld in drie rijk geïllustreerde hardcover bundels met ieder twintig uitgewerkte projecten. SLIM RUIMTEGEBRUIK 2 en 3 zijn ook verkrijgbaar als e-book. Meer informatie vindt u op: SLIMRUIMTEGEBRUIK.NL of stuur uw vraag naar levenintuinen@gmail.com.
Marcel houdt van zeilen, bijen en kleine gebouwtjes en heeft een apart podium opgericht voor kleine bouwsels, zo klein dat ze soms zelfs in de tuin passen: www.levenintuinen.nl. Hij is vaste medewerker bij Klein Wonen Magazine en heeft in 2017 samen met Tiny House pionier Marjolein Jonker het platform TinyFindy opgericht, waar vraag en aanbod van Tiny Houses elkaar vinden.
