Lastige marktomstandigheden vragen om creativiteit en ‘omdenken’

Artikel delen

Een grote woningbouwopgave, stikstofproblematiek, tekort aan vakmensen, forse prijsstijgingen, tekort aan grondstoffen en uitdagingen op het gebied van energie, CO2-uitstoot en circulariteit: de huidige bouwsector lijkt wel een slangenkuil geworden. “We moeten leren om niet terug te denken aan het oude, maar vooruitkijken naar nieuwe mogelijkheden”. Hoe kan je anticiperen op al die nieuwe uitdagingen? “Slimme prefab oplossingen zijn kansrijk in het nieuwe speelveld”, zegt Johan Oltvoort van Olcas B.V.

Tekst: ing. Frank de Groot
Beeld: Olcas

Prefab betoncasco

Ja, het is ook voor Olcas uit Lochem, leverancier van betoncasco’s en Bloqz prefab woningen, een lastige tijd. “Ook wij worstelen met onder meer stijgende prijzen en gebrek aan grondstoffen, maar gaan daarover open in gesprek met opdrachtgevers. Het is toch vreemd dat we een auto kopen en te horen krijgen: we weten niet wanneer die wordt geleverd en wat die uiteindelijk gaat kosten. Maar je loopt wel met een glimlach de deur uit. Nou, die glimlach zie je niet bij opdrachtgevers in de bouw”, zegt Johan.

Hij is ook oprichter van Olbecon Betonconstructies B. V., dat eveneens in het fraaie zelf gebouwde kantoorpand in Lochem huist. Het innovatieve bedrijf is een merk onafhankelijke leverancier van systeemvloeren. Het bedrijf levert daarnaast prefab betonnen wanden, zoals geïsoleerde sandwichpanelen, massieve panelen, holle wanden, cascowanden en prefab kolommen. Volgens Johan zit de meerwaarde van dit bedrijf in onafhankelijkheid en kennis van diverse systemen: “Wij zijn niet afhankelijk van een bepaald type vloer of wand, zodat we samen met leveranciers kunnen zoeken naar optimale oplossingen. We moeten in de bouw meer bruggen gaan bouwen, zodat we met slimme oplossingen kunnen komen.”

Cascobouw

Voor een compleet casco ligt de uitdaging nog breder. Om de focus op kleinschalige prefab woningbouw te houden is in 2018 Olcas opgericht. Johan: “Vaak zitten we hier bij het voorontwerp aan tafel en kan de ontwerper meeliften in datgene wat wij aan efficiëntie kunnen meegeven. Bijvoorbeeld minimaal 250 mm beton boven deur en raamopeningen maakt het vaak mogelijk om zonder lateien te werken. Wij kunnen ervoor zorgen dat alle benodigde leidingen al in de wanden zijn opgenomen. Dat scheelt enorm veel werk op de bouwplaatsen, zoals frezen, leidingen aanbrengen en dichtstrijken. Verder verzorgen wij de totale planning en logistiek. Wij richten ons vooral op kleinere projecten. Inmiddels leveren we bijna iedere week een traditioneel prefab betonnen casco.”

Slimme oplossingen

betonelement

In samenwerking met Schöck, bekend van de Isokorf, is een geïsoleerde verankering ontwikkeld, waarbij een compleet betonelement achteraf kan worden gemonteerd.

Doordat Olbecon en Olcas zelfstandig werken, is er volop ruimte om samen met leveranciers slimme details te ontwikkelen. Johan noemt een voorbeeld: “In het voorjaar hebben we voor een drielaags woningcomplex in Den Haag niet alleen het betoncasco geleverd, maar ook de 21 balkons voor zeven woningen. In samenwerking met Schöck, bekend van de Isokorf, hebben we een geïsoleerde verankering ontwikkeld, waarbij een compleet betonelement achteraf kan worden gemonteerd. Daarbij is geen tijdelijke ondersteuning nodig. Op deze wijze hebben we alle balkons in één dag kunnen plaatsen.”

Een tweede voorbeeld is het plaatsen van prefab betonnen kolommen, zonder deze af te hoeven schoren om bijvoorbeeld gietmortel eerst te laten uitharden. Hierbij is een betonpoer uitgerust met draadeinden. Aan de onderzijde van de betonnen kolom is bij de productie tevens een stalen voetplaat met wapening tot in de kolom meegestort. Op de bouwplaats hoeft de voetplaat alleen nog over de draadeinden te worden geschoven en vervolgens met moeren geborgd.

“Het zijn maar enkele voorbeelden wat je met andere leveranciers in de keten gezamenlijk kunt bereiken. Samenwerken, daar gaat het om! Met deze prefab oplossingen kun je tijd en dus geld besparen. Daarnaast vraagt het aanbrengen minder vakkracht.”

Bloqz

Een paradepaardje en voorbeeld van slimme prefab oplossingen binnen Olcas is het Bloqz-concept: “Wil je efficiënt en betaalbaar bouwen dan moet je het anders doen”, zegt Johan. Het concept bestaat uit een tweelaagse woning met een begane grond oppervlakte van 44 m2. De woning is circulair, energiezuinig en in twee weken te plaatsen. Opvallend is dat de verdiepings- en dakvloer zijn voorzien van betonkernactivering en alle andere functionaliteiten. Bijzonder is ook dat er alleen met droge verbindingen en plug en play-koppelingen wordt gewerkt. Hierdoor is de woning compleet demontabel en dus circulair. Johan: “We hebben het concept dusdanig aangepast dat de aannemer die niet zijn eigen woningfabriek bouwt, toch kan meeliften met de industrialisatie in de bouw. We kunnen deze woning sleutelklaar opleveren maar ook als bouwpakket met minimaal de betonconstructie en de installatie er in. De rest kan de aannemer zelf organiseren. ”

Onbekend maakt onbemind

Prefab kolom

Deze prefab betonnen kolommen zijn te plaatsen, zonder deze tijdelijk af te hoeven schoren. Aan de onderzijde van de kolom is bij de productie tevens een stalen voetplaat met wapening tot in de kolom meegestort. Op de bouwplaats hoeft de voetplaat alleen nog over de draadeinden te worden geschoven en vervolgens met moeren geborgd.

De kosten voor een Bloqz-woning liggen fors lager dan bij een traditionele woning en met weinig mensen kan er snel gebouwd worden. Ook liggen de energiekosten zeer laag door gebruik van betonkernactivering. De temperatuur van het water is in de winter slechts 22- tot 24°C. Deze geringe warmtevraag laat zich prima combineren met een warmtepomp. In de zomer kun je met hetzelfde systeem koelen. Maar bij deze besparende innovatie horen uiteraard ook goed geïsoleerde vloeren, gevels en daken. In combinatie met zonnepanelen op het dak, is de woning zeer energiezuinig.

In 2020 zijn in Lochem twee proefwoningen gebouwd en recent is er een woning uitgebreid met het Bloqz-concept. Inmiddels kunnen de betonnen gevelelementen ook met steenstrips worden geleverd. Die worden in een fabriek met een robotarm verlijmd op de elementen. Hoewel dit systeem antwoord lijkt te bieden aan veel huidige uitdagingen in de bouw, loopt het nog niet storm. Johan: “Veel partijen blijven de kat uit de boom kijken en zetten liever een villa neer op een ruime kavel dan vier Bloqz-woningen. Er wordt nog steeds te veel naar alleen de marges gekeken. Daarnaast zijn de grondprijzen zo hoog, dat een Bloqz-woning alsnog te duur wordt voor bijvoorbeeld starters. Ook bij gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars is ‘omdenken’ nodig. Wij zoeken daarom partners in de bouw die samen met ons de Bloqz-woningen of andere toepassingen voor het gebruik van prefab elementen, de kleinschalige woningbouw op grotere schaal willen gaan oppakken! Door samen te werken kunnen we volgende stappen zetten.”

Johan besluit: “Wonen is onze eerste levensbehoefte. Het is toch schandalig dat we daar niet aan kunnen voldoen. Je moet als ondernemer de wil hebben om je pro-actief op te stellen, met een visie op de toekomst. Durf over je eigen drempel te stappen. Die oude tijd komt niet meer terug. Kijk vooruit!”

PREFAB 2022
Johan Oltvoort gaat graag het gesprek met u aan op PREFAB 2022, op 11, 12 en 13 oktober in de Brabanthallen in Den Bosch (www.prefabbeurs.nl).
Standnr. 1.D065
Bent u verhinderd? Ga dan naar www.olcas.nl en klik op de rode button ‘Afspraak maken’.