Arbeidsongeval en ervan leren
Als er in jouw organisatie een ongeluk gebeurt, dan vraagt de Arbeidsinspectie je per 2023 standaard om dit arbeidsongeval zelf te onderzoeken. Je stelt in dat geval een werkgeversrapportage met verbeterplan op. Het onderzoek moet antwoord geven op de vraag hoe het ongeval kon gebeuren en wat de oorzaken zijn. In het verbeterplan schrijf je welke maatregelen je neemt om de veiligheid in je bedrijf te verbeteren en herhaling te voorkomen.
Bron: Bouwend Nederland
De Nederlandse Arbeidsinspectie is in 2020 begonnen met een pilot waarbij ze, bij de ongevallen met minder ernstig letsel, bedrijven vragen om zelf onderzoek te doen en een verbeterplan te schrijven. Dit is de gedifferentieerde aanpak ongevallenonderzoek, GOA. Het doel van deze aanpak is werkgevers stimuleren om te leren van wat er is gebeurd.
De aanpak werkt zo goed, dat de Arbeidsinspectie deze gaat uitbreiden naar een beleid van “werkgeversrapportage, tenzij”. Dit betekent dat de inspectie voortaan standaard een werkgeversrapportage opvraagt, tenzij er redenen zijn om dat niet te doen. In principe volgt er alleen bij heel ernstige ongevallen een onderzoek door de Arbeidsinspectie.
Nieuwe werkwijze Arbeidsinspectie in het kort
- Zodra een melding van een arbeidsongeval binnenkomt, gaat de Arbeidsinspectie ter plaatse kijken en legt kort vast wat er precies is gebeurd en stelt bewijzen en documenten veilig.
- Vervolgens wordt, als er geen sprake is van een uitzonderingsgeval (zie onder), de werkgever gevraagd om het arbeidsongeval zelf te onderzoeken en een werkgeversrapportage en verbeterplan op te stellen.
- De Arbeidsinspectie beoordeelt of de rapportage/het onderzoek voldoende is, het verbeterplan effectief is en of het bedrijf daarmee daadwerkelijk inzet op het verbeteren van de veiligheid.
- Is de werkgeversrapportage en/of het verbeterplan niet akkoord, dan krijgt de werkgever tijd om het bij te stellen of aan te vullen.
- Als de werkgeversrapportage en het verbeterplan uiteindelijk akkoord zijn, kan er na verloop van tijd een vervolginspectie volgen. Het doel van de vervolginspectie is om te beoordelen of de werkgever het verbeterplan voldoende heeft geïmplementeerd.
- Als ook uit de vervolginspectie blijkt dat de werkgever het verbeterplan voldoende heeft geïmplementeerd, dan wordt de zaak afgesloten.
- Wordt de werkgeversrapportage en/of het verbeterplan ook na de tweede beoordeling afgekeurd, dan volgt er alsnog een ongevalsonderzoek door de Arbeidsinspectie.
- Er kan handhaving plaatsvinden, via een waarschuwing, eis of een boete als blijkt dat de werkgever een overtreding heeft begaan
Uitzonderingen:
- Je mag het opstellen van de werkgeversrapportage weigeren. De Arbeidsinspectie voert dan een ongevalsonderzoek uit.
- Daarnaast voert de Arbeidsinspectie altijd zelf een ongevalsonderzoek uit als sprake is van een dodelijk ongeval (betreft strafrechtelijk onderzoek onder leiding van het Functioneel Parket), een ongeval met een slachtoffer jonger dan 18 jaar en wanneer het slachtoffer een familielid is van de werkgever. In deze gevallen acht de Arbeidsinspectie het passender om zelf onderzoek te doen.
- Bij uitzonderlijk ernstig blijvend letsel of als uit de historie blijkt dat een werkgeversrapportage niet passend is of als het ongeval maatschappelijk grote impact heeft.