Circulair bouwen: hoe gaat dat in de praktijk?
In een wereld waar duurzaamheid en milieubewustzijn steeds belangrijker worden, is circulair bouwen een term die de aandacht trekt. Maar wat betekent circulair bouwen eigenlijk, en hoe kunnen we deze innovatieve benadering in de praktijk toepassen? Dit artikel verkent de ins en outs van circulair bouwen, de materialen die hierbij worden gebruikt, en biedt enkele inspirerende voorbeelden van projecten waarbij circulair ontwerpen en bouwen centraal staan.
Foto door Erik Schereder
Circulair bouwen is een benadering van de bouwsector die draait om het minimaliseren van afval, het behouden van grondstoffen en het verlengen van de levensduur van bouwmaterialen en -elementen. Het doel is om een gesloten kringloop te creëren waarbij producten, componenten en materialen zo lang mogelijk worden gebruikt voordat ze worden gerecycled of hergebruikt. Deze aanpak draagt bij aan het verminderen van de ecologische voetafdruk van de bouwsector en het bevorderen van duurzaamheid.
Circulair bouwen: materialen en ontwerpen
Het gebruik van duurzame en recyclebare materialen is essentieel bij circulair bouwen. Materialen zoals gerecycled beton, hout, staal, en zelfs biobased materialen spelen een cruciale rol. Gerecyclede materialen worden vaak ingezet om nieuwe gebouwen te construeren. Deze duurzame materialen verminderen de behoefte aan nieuwe grondstoffen en verminderen daarmee de milieu-impact.
In de wereld van architectuur en bouwkunde zien we bijvoorbeeld dat gebouwen en constructies nu worden ontworpen met demontage in gedachten. Dit betekent dat componenten gemakkelijk uit elkaar kunnen worden gehaald en opnieuw kunnen worden gebruikt. Deze demonteerbare constructies helpen bij het minimaliseren van afval en bevorderen hergebruik.
Een ander opvallend aspect van circulair ontwerpen is het hergebruik van materialen. Materialen afkomstig van sloopprojecten worden gereinigd en opnieuw gebruikt in nieuwe bouwprojecten. Bakstenen, hout en metalen krijgen een tweede leven, waardoor de behoefte aan nieuwe grondstoffen wordt verminderd.
Biologisch afbreekbare materialen dragen ook bij aan deze duurzame aanpak. Producten worden ontworpen met materialen die na hun levensduur veilig kunnen worden afgebroken en teruggegeven aan de natuur, waardoor afval tot een minimum wordt beperkt. Ook een interessante trend in productontwerp is het ‘Product-as-a-Service’-model, waarbij consumenten toegang krijgen tot producten als dienst in plaats van ze te bezitten. Hierdoor worden producten langer gebruikt en verzorgd, wat de levensduur verlengt.
Productie op aanvraag is een aanpak waarbij producten alleen worden gemaakt wanneer er vraag naar is. Hierdoor wordt verspilling verminderd en zijn er geen onverkochte voorraden.
Een grondige levenscyclusanalyse wordt ook uitgevoerd tijdens het ontwerpproces. Hierbij wordt rekening gehouden met de volledige levenscyclus van een product, inclusief productie, gebruiksfase en het einde van de levensduur, om duurzaamheid op de lange termijn te optimaliseren.
In de praktijk: voorbeeld en toepassing
Om een beter inzicht te krijgen in hoe circulair bouwen in de praktijk werkt, gaan we kijken naar een inspirerend voorbeeld. Een goed praktijkvoorbeeld is het hergebruik van wandplaten. De wanden in een bestaand gebouw worden gedemonteerd voor hergebruik in toekomstige andere projecten.
In Almelo voeren Xella en aannemer Van Wijnen een project uit dat zich richt op circulair bouwen. Een opmerkelijke aanpak wordt gehanteerd, waarbij wanden uit een bestaand gebouw worden gedemonteerd en hergebruikt in toekomstige projecten. Het project betreft een fabriekshal met kantoren die Van Wijnen twee jaar geleden bouwde voor VDL Energy Systems. Deze hal wordt momenteel getransformeerd, met speciale aandacht voor de demontage van 1.100 vierkante meter Hebel cellenbeton wandplaten. Deze wandplaten fungeerden als brandwerende scheidingswanden en worden teruggenomen voor hergebruik, wat bijdraagt aan de circulaire aanpak van het project. Het project toont de toenemende focus op circulariteit en duurzaam bouwen binnen de bouwsector en benadrukt het belang van hergebruik van materialen.
Praktijkvoorbeelden, zoals het hergebruik van wandplaten in Almelo, laten zien dat circulair bouwen geen abstract concept is, maar al in de praktijk wordt toegepast. Deze projecten benadrukken het groeiende belang van circulariteit en duurzaam bouwen in de bouwsector. Circulair bouwen biedt een duurzaam antwoord op de uitdagingen van onze moderne samenleving en draagt bij aan een groenere toekomst voor de bouwsector. Het is een essentiële stap naar een meer verantwoorde en milieuvriendelijke bouwaanpak!
