Veilig werken met trillende apparatuur

Artikel delen

Dat er tijdens bouwwerkzaamheden trillingen ontstaan, dat is niet te voorkomen. Deze trillingen kunnen vervelende gevolgen hebben, zowel voor mens als machine. Om deze gevolgen te voorkomen zijn normen opgesteld. Welke gevaren trillingen met zich mee brengen en welke normen hierop toestaan lees je in deze blog.

Pas op, trilgevaar!

Bodemtrillingen kunnen worden veroorzaakt door bijvoorbeeld vervoer van zware goederen en pneumatische hamers, drilapparatuur en boren. Vooral in dichtbebouwd gebied kunnen trillingen lieden tot schade aan gebouwen en gezondheidsklachten voor de personen rondom het werkgebied. Het is daarom belangrijk om inzichtelijk te hebben hoeveel trilling je produceert. Een hulpmiddel hierbij is de trillingsmeter.

Een trillingsmeter wordt gebruikt voor het meten van trillingen en levert de volgende belangrijke parameters op: versnelling, snelheid en verplaatsing. De meetgrootheden kunnen de trillingen zeer nauwkeurig karakteriseren. Handig aan de trillingsmeter is dat deze draagbaar is en resultaten gedeeltelijk opgeslagen kunnen worden.

Witte vingers en rugpijn

Er zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd over de schadelijke werking van mechanische trillingen. Werknemers die veel met trillend handgereedschap werken blijken opvallend veel te klagen over witte vingers. Degenen die veel op vorkheftrucks zitten, klagen over rugpijn. Uit het onderzoek is gebleken dat die gezondheidsklachten ook niet meer over gaan. Onderschat de risico’s van trillingen op de gezondheid van personeel dus niet!

SBR-richtlijnen

De Stichting Bouwresearch heeft een serie van de drie meet- en beoordelingsrichtlijnen uitgegeven om objectief schade en hinder te kunnen beoordelen. Iedere bouwondernemer dient zich derhalve te houden aan de door Stichting Bouwresearch opgestelde SBR-trillingsrichtlijnen. De serie is onderverdeeld in drie delen: A, B en C voor de onderdelen:

  • Deel A Schade aan gebouwen;
  • Deel B Hinder voor personen in gebouwen;
  • Deel C Storingen aan apparatuur.

Trillingsbronnen zoals zware machines, bouwactiviteiten en wegverkeer kunnen schade veroorzaken aan gebouwen (deel A), kunnen hinderlijk en potentieel gevaarlijk zijn voor mensen (B) of kunnen storingen of afwijkingen aan apparatuur veroorzaken (C). Sinds 1993 zijn de SBR-richtlijnen uitgegroeid tot een standaardwerk voor iedereen die beroepshalve te maken heeft met het meten beoordelen van trillingen. Dit is ook door rechterlijke uitspraken bevestigd.

Strenge controles

De mate van trillingen moeten ook als onderdeel in het risico-inventarisatie en evaluatieplan opgenomen worden. De tijd dat een werknemer normalerwijs trilt, dient hier ook in te staan. Er is sprake van een dosis die gemeten wordt over een achturige werkdag en die al dan niet een risico vormt. Boven de 1,15 meter per seconde kwadraat geldt een werkverbod. De Arbeidsinspectie controleert hier streng op en kan bij het overschrijden van de dosis een fikse boete toezeggen. Controleer dit dus goed!

Waarborg veiligheid en normen

Werknemers in de bouw hebben nu eenmaal wegvoertuigen en machines nodig om hun werkzaamheden goed uit te voeren. Bij die werkzaamheden zijn trillingen onvermijdelijk. Dit hoeft niet te betekenen dat elke trilling een gevaarlijk kan opleveren. Daarbij gezegd is het wel belangrijk dat je inzichtelijk maakt hoeveel trilling een bepaalde activiteit veroorzaakt. Door trillingen te meten en vast te houden aan de normen waarborgen bouwondernemers de gezondheid van hun werknemers en veiligheid van omringende gebouwen.