Bouwfouten
Welkom, maar pas op voor ijspegels…
Bestaande woningen uit de jaren ’70 worden nog al eens nageïsoleerd. Maar normaliter ontstaan er daarna geen vochtaftekeningen op de gevel. Maar bij een nageïsoleerde woning hangen er ’s winters ijspegels bij de voordeur! Het onderzoek van Bureau voor Bouwpathologie BB gaf uitkomst.
Foto 1. Vochtsporen.
Tekst: Gerton van Middendorp
Bureau voor Bouwpathologie BB
De woning betreft een vrijstaande woning met slechts één bouwlaag en een plat dak. Dit dak was al geïsoleerd door de vorige bewoners. De bewoners hebben besloten de woning een nieuwe look te geven én (verder) te verduurzamen. Dus werd er gekozen voor buitengevelisolatie met stucwerk. Ook zijn alle kozijnen in de woning vervangen.
Problematiek
Foto 2. IJspegels bij de voordeur.
Toen de verbouwingswerkzaamheden eindelijk klaar waren en de bewoners weer rust ervoeren in hun woning, werden er in de winter plots vochtaftekeningen zichtbaar boven de voordeur (Foto 1). Bij de voordeur ontstonden zelfs ijspegels! Niet alleen bij de voordeur, maar ook bij het overstek (Foto 2). Ook kwam het vocht terecht bij de buitenverlichting van de voordeur (Foto 3). Na het afkoppelen hiervan kon je de ijspegels bij de voordeur niet eens meer aan zien komen!
Om een onafhankelijk onderzoek en advies omtrent de vochtproblematiek te krijgen, hebben de bewoners Bureau voor Bouwpathologie BB gevraagd het onderzoek uit te voeren.
Foto 3. Zelfs vocht in de lamp.
Foto 4. De naden zijn dichtgekit.
Onderzoek
Bij het onderzoek is uitgebreide navraag gedaan over de klachten en de uitgevoerde werkzaamheden. Daarna is de dakaansluiting nader onderzocht. Bij het overstek waren alle plaatnaden strak afgewerkt en dichtgekit. Op een aantal plaatsen is het kitwerk open gaan staan. De paar openingen die er langs de plafondplaten waren (Foto 4), hebben dan ook geresulteerd in vochtsporen.
Op het dak werden veel losse stukjes dakbedekking aangetroffen in combinatie met een lage dakopstand (Foto 5). Maar dit gaf niet direct aanleiding om uit te gaan van een lekkage. Het vocht kwam alleen in de winter en op meerdere plekken bij het overstek naar buiten. Voor meer zekerheid was het dus noodzakelijk het overstek open te maken.
Na het verwijderen van een plafondplaat bleek al het houtwerk in het overstek vochtig te zijn. Ook bleek de buitengevelisolatie niet door te lopen tot aan het dakbeschot, maar op te houden ter hoogte van het overstek (Foto 6). Tot slot werd ook duidelijk dat de boeidelen direct op houten beplating gemonteerd waren, waardoor er geen lucht tussen kan komen (Foto 7).
Foto 5. Randstroken en een lage opstand.
Oorzaak
De oorzaak van de vochtaftekeningen, het vocht in de lamp en de ijspegels is hetzelfde. Het is geen lekkage, maar het is condensatie. Doordat de gevels geïsoleerd zijn, is het temperatuurverschil tussen binnen en buiten groter geworden. Dat is immers ook het doel van isoleren! Toch is het dan extra van belang dat er geen warmtelekken ontstaan. Door een warmtelek kan de warme binnenlucht (die vaak meer vocht bevat dan buitenlucht) in aanraking komen met een koud oppervlak, of zelfs de koude buitenlucht in dit geval!
Foto 6. Buitengevelisolatie houdt op.
Op Foto 6 is duidelijk dat alleen een houten balk de scheiding is tussen binnen- en buitenlucht. Deze balk is niet alleen slechter qua isolatiewaarde, maar ook nog eens niet luchtdicht. Een goede aansluiting is geen extraatje, maar het is een voorwaarde! Bij het isoleren van woningen liggen altijd vochtproblemen op de loer. Dus extra aandacht voor detaillering is noodzaak.
Herstel
Tussen de buitengevelisolatie en het geïsoleerde dak zal isolatie aangebracht moeten worden. Om vochtproblemen in de toekomst te voorkomen is het wenselijk om een dampremmende folie aan de binnenzijde aan te brengen. Ook zal de luchtdichtheid een aandachtspunt zijn. Bij dergelijke overstekken is een goede detaillering en uitvoering van belang voor de kwaliteit. Het blijft namelijk een kritische aansluiting!
Foto 7. Hout kan niet luchten.
Daarnaast zal er beter geventileerd moeten worden in het overstek, om houtrot te voorkomen. In plaats van dichtgekitte aansluitingen zal er juist een opening gerealiseerd moeten worden! Ook achter de boeidelen moet geventileerd kunnen worden, dus er zal regelwerk achter moeten komen. Door al deze openingen kan het hout weer ‘ademen’.
Bij het na-isoleren van uw woning is ieder dakoverstek kritisch. Professionals met kennis van bouwfysica kunnen u helpen ijspegels te voorkomen!
